Κατάθλιψη

Williams Janet – “Προτυποποιημένη συνέντευξη για τη συμπλήρωση της κλίμακας Hamilton (HDRS)”

by admin | Jun 7, 2021 | Κοινωνική Ψυχολογία

Το κείμενο που παρατίθεται είναι αναδημοσίευση από την Ιστοσελίδα του Psycho NetMed Hellas

Η κλίμακα Hamilton για την κατάθλιψη δημιουργήθηκε από τον Maxwell Hamilton το 1960 και από τότε θεωρείται ως ένα από τα πιο αξιόπιστα εργαλεία για την εκτίμηση της βαρύτητας της κατάθλιψης αλλά και της αποτελεσματικότητας των διαφόρων θεραπειών.

Η συμπλήρωση της κλίμακας ωστόσο, παρουσιάζει αρκετές δυσκολίες και απαιτεί ιδιαίτερη κλινική εξάσκηση. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η αξιοπιστία της κλίμακας να εξαρτάται ιδιαίτερα από αυτόν που βαθμολογεί, ενώ η χρήση της κλίμακας από άπειρους κλινικούς είναι πιθανό να οδηγήσει σε λανθασμένες εκτιμήσεις. (Ας σημειωθεί εδώ ότι η κλίμακα δεν είναι διαγνωστικό εργαλείο αλλά εργαλείο εκτίμησης της βαρύτητας της νόσου). Εξ’αιτίας αυτών των προβλημάτων η ανάπτυξη μιας προτυποποιημένης συνέντευξης θεωρείται επιβεβλημένη εάν κανείς επιθυμεί υψηλή αξιοπιστία.

Μια τέτοια προτυποποιημένη συνέντευξη έχει αναπτύξει η Janet Williams και είναι δημοσιευμένη στο περιοδικό Archives of General Psychiatry 1988;45:742-747.

Προτυποποιημένη Συνέντευξη για την Συμπλήρωση της κλίμακας Hamilton

Από : Janet Williams (Arch Gen Psychiatry 1988;45:742-747)
Μετάφραση : Πέτρος Σκαπινάκης

Σημείωση για τον εξεταστή : Η πρώτη ερώτηση για κάθε ένα από τα θέματα (items) της κλίμακας πρέπει να ερωτηθεί ακριβώς όπως αναγράφεται. Αρκετά συχνά η ερώτηση αυτή θα αποσπάσει σημαντικές πληροφορίες σχετικές με την ένταση και την συχνότητα των συμπτωμάτων, ώστε να είναι δυνατή η βαθμολόγηση με αξιοπιστία. Σε περίπτωση που αυτό δεν συμβεί, ωστόσο, μια σειρά διαδοχικών ερωτήσεων χρησιμοποιείται ώστε να αποσαφηνιστεί η κατάσταση του ασθενή. Οι ερώτήσεις αυτές γίνονται με τη σειρά που αναγράφονται μέχρι ο εξεταστής να μπορεί να βαθμολογήσει με εμπιστοσύνη το κάθε θέμα.

Πριν την έναρξη της συνέντευξης μπορεί να προηγηθεί η εξής δήλωση από τον εξεταστή :
“Θα ήθελα να σας κάνω μερικές ερωτήσεις σχετικά με το πώς νιώθατε την εβδομάδα που πέρασε”

1. ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ

Ι. Πώς ήταν το κέφι σας και η διάθεσή σας την εβδομάδα που πέρασε;
Ια. Αισθανόσασταν καθόλου στεναχωρημένος ή μελαγχολικός;
Ιβ. Λυπημένος, απελπισμένος;
Ιγ. Πόσο συχνά αισθανόσαστε έτσι την εβδομάδα που πέρασε; Κάθε μέρα;Όλη μέρα;
Ιδ. Μήπως σας ήρθε να κλάψετε καθόλου;

2. ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΕΝΟΧΗΣ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, μήπως κατηγορούσατε ιδιαίτερα τον εαυτό σας για λάθη που κάνατε ή επειδή απογοητεύσατε τους άλλους ανθρώπους;
Εάν ναι : Ποιές ακριβώς ήταν οι σκέψεις σας;
Ια. Μήπως αισθάνεστε ενοχές για κάτι που κάνατε ή δεν κάνατε;
Ιβ. Μήπως νομίζετε ότι αυτά τα προβλήματα που έχετε τα έχετε προκαλέσει κατά κάποιο τρόπο εσείς ο ίδιος
Ιγ. Μήπως αισθάνεστε ότι τα προβλήματα αυτά είναι κατά κάποιο τρόπο σαν τιμωρία γι’αυτά που έχετε κάνει;

3. ΤΑΣΗ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, μήπως σκεφτόσασταν ότι δεν αξίζει να ζει κανείς, ότι θα ήταν καλύτερα να έχετε πεθάνει; Μήπως σας μπήκαν σκέψεις να κάνετε εσείς ο ίδιος κακό στον εαυτό σας ή ακόμη και να αυτοκτονήσετε;
Εάν ναι: Ποιές ακριβώς σκέψεις κάνατε; Μήπως έχετε ήδη προσπαθήσει να κάνετε κακό στον εαυτό σας;

4. ΑΡΧΙΚΗ ΑΫΠΝΙΑ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε πώς ήταν ο ύπνος σας;
Ια. Μήπως υπήρχε δυσκολία να σας πάρει ο ύπνος; (Από τη στιγμή που πέσατε στο κρεβάτι πόση ώρα πέρασε για να σας πάρει ο ύπνος;)
Ιβ. Πόσες νύχτες αυτή την εβδομάδα είχατε πρόβλημα να σας πάρει ο ύπνος;

5. ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΫΠΝΙΑ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, σας έτυχε καθόλου να ξυπνήσετε κατά τη διάρκεια της νύχτας;
Εάν ναι : Σηκωθήκατε καθόλου από το κρεβάτι;Τι κάνατε; (Πήγατε μόνο στην τουαλέτα; ).
Ια. Όταν γυρνάτε στο κρεβάτι σας παίρνει ο ύπνος αμέσως;
Ιβ. Μήπως πιστεύετε ότι ο ύπνος σας ήταν ανήσυχος ή διαταραγμένος κάποιες από τις νύχτες;

6. ΟΨΙΜΗ ΑΫΠΝΙΑ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, τι ώρα σηκωνόσαστε από το κρεβάτι (για τελευταία φορά);
Εάν είναι νωρίς : Ξυπνάτε μόνος σας ή με ξυπνητήρι; Τι ώρα ξυπνάγατε συνήθως; (πριν αρχίσουν τα προβλήματα αυτά)

7. ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, πώς περνάγατε την ώρα σας (όταν δεν ήσαστε στη δουλειά σας);
Ια. Είχατε καθόλου ενδιαφέρον να κάνετε (αυτά τα πράγματα) ή νομίζετε ότι έπρεπε να πιέσετε τον εαυτό σας για να τα κάνετε;
Ιβ. Μήπως σταματήσατε να κάνετε πράγματα που συνηθίζατε;
Εάν ναι : Γιατί;
Ιγ. Υπάρχει κάτι που προσδοκείτε με ανυπομονησία;
Στο follow-up : Το ενδιαφέρον σας γύρισε πάλι στα κανονικά του επίπεδα;

8. ΕΠΙΒΡΑΔΥΝΣΗ

Βαθμολογείστε με βάση την παρατήρηση κατά την διάρκεια της συνέντευξης.

9. ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΝΗΣΥΧΙΑ

Βαθμολογείστε με βάση την παρατήρηση κατά την διάρκεια της συνέντευξης.

10. ΑΓΧΟΣ ΨΥΧΙΚΟ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, μήπως ήσαστε ιδιαίτερα ευερέθιστος και βρισκόσασταν συνεχώς σε τάση;
Ια. Μήπως στεναχωριόσασταν πολύ για ασήμαντα πράγματα, για τα οποία συνήθως δεν στεναχωριέστε;
Εάν ναι : Φέρτε μου ένα παράδειγμα.

11. ΑΓΧΟΣ ΣΩΜΑΤΙΚΟ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, είχατε κανένα από τα παρακάτω συμπτώματα;
(Διαβάστε την λίστα, σταματώντας ύστερα από κάθε σύμπτωμα για να σας απαντήσει)
Γαστρεντερικό : ξηροστομία, αέρια, δυσπεψία, διάρροιες, φούσκωμα, τάση για έμετο
Καρδιαγγειακό : αίσθημα παλμών, πονοκέφαλοι
Αναπνευστικό : υπέρπνοια(γρήγορη αναπνοή), συχνοί αναστεναγμοί
Ουροποιητικό : Συχνουρία
Δέρμα : έντονη εφίδρωση.
Πόσο πολύ σας ενόχλησαν αυτά τα συμπτώματα; (Πόσο έντονα ήταν; Πόσο συχνά τα είχατε; Πόσο διαρκούσαν;)
Σημείωση : Μην αξιολογείτε, όταν είναι προφανές ότι τα συμπτώματα οφείλονται σε λήψη φαρμάκων (π.χ. ξηροστομία και τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά)

12. ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΑ ΣΩΜΑΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, πώς ήταν η όρεξή σας για φαγητό; (αν την συγκρίνετε με τη συνηθισμένη σας)
Ια. Μήπως έπρεπε να πιέσετε τον εαυτό σας για να φάτε;
Ιβ. Μήπως οι άλλοι έπρεπε να σας πιέσουν για να φάτε;

13. ΓΕΝΙΚΑ ΣΩΜΑΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, πώς ήταν σε γενικές γραμμές η φυσική σας κατάσταση, η “ενέργειά” σας;
Ια. Μήπως αισθανόσαστε κουρασμένος όλον τον καιρό;
Ιβ. Μήπως είχατε πόνο στη μέση, πονοκέφαλους ή πόνους στους μύς;
Ιγ. Μήπως είχατε αίσθημα βάρους στα άκρα, τη ράχη ή το κεφάλι;

14. ΓΕΝΝΗΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, πώς ήταν η διάθεσή σας να κάνετε έρωτα; (δεν εννοώ την απόδοσή σας, αλλά εάν είχατε ενδιαφέρον να κάνετε έρωτα, πόσο πολύ το σκεφτόσασταν)
Ια. Μήπως υπήρξε κάποια αλλαγή όσον αφορά το ενδιαφέρον σας για έρωτα; (σε σύγκριση με την περίοδο που δεν είχατε προβλήματα)

15. ΥΠΟΧΟΝΔΡΙΑΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, πόσο πολύ σας απασχόλησε η υγεία σας; (σε σύγκριση με το ενδιαφέρον που δίνετε συνήθως)
Ια. Μήπως παραπονιόσασταν ιδιαίτερα για την κατάσταση της υγείας σας;
Ιβ. Μήπως ζητάγατε πιο συχνά την βοήθεια άλλων για προβλήματα της υγείας σας, που άλλοτε μπορούσατε να αντιμετωπίσετε μόνος σας;
Εάν ναι : Δώστε μου ένα παράδειγμα. Πόσο συχνά συνέβη αυτό;

16. ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ

Ι. Χάσατε καθόλου βάρος από τότε που ξεκίνησαν αυτά τα προβλήματα;
Εάν ναι : Πόσα;
Εάν δεν είναι βέβαιος : Μήπως διαπιστώσατε τα ρούχα σας να είναι πιο χαλαρά επάνω σας;
Στο follow-up : Κερδίσατε καθόλου το βάρος που είχατε χάσει;

17. ΕΠΙΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΝΟΣΗΡΟΥ (ΕΝΑΙΣΘΗΣΙΑ)

Βαθμολογήστε με βάση το ιστορικό και την παρατήρηση

18. ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, μήπως αισθανόσασταν καλύτερα ή χειρότερα κάποια ιδιαίτερη ώρα της ημέρας – το πρωϊ ή το βράδυ;

Εάν ναι : Πόσο πολύ άσχημα αισθανόσασταν; (το πρωϊ ή το βράδυ)
Εάν δεν είναι σίγουρος : Λιγάκι χειρότερα ή πολύ χειρότερα;

19. ΑΠΟΠΡΟΣΩΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΜΑ ΜΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, μήπως νιώσατε ότι οι άνθρωποι γύρω σας ή τα αντικείμενα είναι μη πραγματικά και απόμακρα ή ότι είναι σα να ζείτε σε ένα όνειρο, αποκομμένοι από τους άλλους ανθρώπους; Μήπως νιώσατε ότι τα αισθήματά σας και οι εμπειρίες σας δεν είναι δικά σας, ότι είναι απόμακρα;
Εάν ναι : Πόσο έντονα ήταν αυτά τα αισθήματα; Πόσο συχνά συνέβη αυτό κατά την διάρκεια της εβδομάδας;

20. ΠΑΡΑΝΟΪΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, μήπως σκεφτόσασταν ότι κάποιος προσπαθεί να σας βλάψει ή να σας κάνει κακό;
Εάν όχι : Μήπως σκεφτήκατε ότι μπορεί να σας σχολιάζουν πίσω από την πλάτη σας;
Εάν ναι : Μιλήστε μου λίγο γι’αυτό

21. ΙΔΕΟΨΥΧΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Ι. Την εβδομάδα που πέρασε, μήπως είχατε την τάση να κάνετε πράγματα ξανά και ξανά, όπως π.χ. να ελέγχετε αν έχουν κλείσει οι πόρτες, το μάτι της κουζίνας, ο θερμοσίφωνας κ.λ.π. , για να σιγουρευτείτε ότι όλα είναι εντάξει;

Εάν ναι : Δώστε μου ένα παράδειγμα
Μήπως επίσης κάνατε σκέψεις χωρίς νόημα, που όμως έρχονταν συνεχώς στο μυαλό σας;
Εάν ναι : Δώστε μου ένα παράδειγμα

Το τεστ της Κλίμακας Hamilton για την Κατάθλιψη μπορείτε να το βρείτε στην ιστοσελίδα μας (μόνο για επαγγελματίες Ψυχικής Υγείας): https://psychomed.gr/online-test/Hamilton-Rating-Scale-for-Depression/index.htm

και η Κλίμaκα Hamilton για το Άγχος εδώ: https://psychomed.gr/online-test/Hamilton-Rating-Scale-for-Anxiety/index.htm

Η πρόληψη της μείζονος συναισθηματικής διαταραχής σε νέα άτομα

by admin | Jun 7, 2021 | Ψυχιατρική

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ “ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑΣ – ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ 2003”

H μείζων κατάθλιψη αποτελούσε τη τέταρτη σε σπουδαιότητα διαταραχή ως προς την επιβάρυνση από ασθένειες σε παγκόσμιο επίπεδο κατά το 1990 και υπολογίζεται ότι θα είναι δεύτερη έως το 2020. Αποτελεί την κύρια αιτία αναπηρίας στις αναπτυγμένες χώρες και το βασικό ερώτημα είναι γιατί η επιβάρυνση λόγω της κατάθλιψης δεν μειώνεται με τον ίδιο ρυθμό όπως οι λοιμώδεις και περιγεννητικές παθήσεις, οι οποίες το 1990 προκαλούσαν μεγαλύτερη επιβάρυνση. Κατά τα τελευταία 5 έτη επιβεβαιώνεται όλο και περισσότερο η άποψη ότι η κατάθλιψη αποτελεί υποτροπιάζουσα διαταραχή, που θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως χρόνια νόσος. Έχει υπολογισθεί ότι προς το παρόν αποτρέπεται περίπου 13% της συνολικής επιβάρυνσης που προκαλεί η κατάθλιψη. Έχει επιπλέον υπολογισθεί ότι, αν ήταν ιδανικές οι συνθήκες ως προς την κάλυψη των ασθενών και τις δυνατότητες των κλινικών γιατρών και δεν υπήρχαν προβλήματα σχετικά με την παροχή και τη χρηματοδότηση των υπηρεσιών υγείας, η επιβάρυνση θα μπορούσε να αποτραπεί μόνο σε ποσοστό 36% με τη χρήση των παρεμβάσεων και των γνώσεων που είναι διαθέσιμες σήμερα. Συνεπώς, φαίνεται ότι ποσοστό 64% της επιβάρυνσης που προκαλεί η μείζων κατάθλιψη δεν μπορεί να αποτραπεί. Πρόκειται για μία κατάσταση, στην οποία η αποτελεσματική πρόληψη μπορεί να έχει ζωτική σημασία. Από πληθυσμιακές μελέτες προκύπτει ότι περίπου το ένα τρίτο των ασθενών, που στη διάρκεια της ζωής τους πληρούν τα κριτήρια της μείζονος κατάθλιψης, αναφέρουν ότι το πρώτο επεισόδιο εκδηλώθηκε σε ηλικία μικρότερη των 21 ετών. Άρα, η πρόληψη, αν πρόκειται να είναι αποτελεσματική, θα πρέπει να έχει στόχο τα άτομα νέας ηλικίας.

Υπάρχουν προγράμματα με κύριο στόχο την πρόληψη της κατάθλιψης; Οι πρόσφατες ανασκοπήσεις σχετικά με την πρόληψη των ψυχικών διαταραχών είναι αισιόδοξες για το γενικό ζήτημα της πρόληψης, αν και εμφανίζονται κάπως επιφυλακτικές ως προς τα προγράμματα πρόληψης της κατάθλιψης. Σε ορισμένες μελέτες που δημοσιεύτηκαν κατά το έτος 2001 διαφαίνεται μεταβολή αυτής της άποψης. Προγράμματα πρόληψης (που έχουν ονομασθεί γενικά προγράμματα) μπορούν να έχουν εφαρμογή σε ολόκληρο τον πληθυσμό ή να κατευθύνονται προς τα άτομα με αναγνωρισμένους παράγοντες κινδύνου ή πρώιμα συμπτώματα. Οι γενικές παρεμβάσεις ενδέχεται να έχουν μεγαλύτερη αποδοχή, κοστίζουν, όμως, περισσότερο, ενώ οι κατευθυνόμενες παρεμβάσεις εξαρτώνται από την ακρίβεια προγραμμάτων ελέγχου, που ενδέχεται να προκαλέσουν στιγματισμό όσων επιλεγούν. Γενικά προγράμματα με στόχο την πρόληψη της κατάθλιψης. Σε μελέτη του 1993, ο Clarke και συνεργάτες παρέθεσαν στοιχεία για δύο προγράμματα παρέμβασης σε σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Στο πρώτο πρόγραμμα, οι μαθητές κατανεμήθηκαν τυχαία σε τρία μαθήματα στην τάξη σχετικά με τα συμπτώματα, τα αίτια και τη θεραπευτική αντιμετώπιση της κατάθλιψης και ενθαρρύνθηκαν στην εφαρμογή ευχάριστων δραστηριοτήτων με στόχο την πρόληψη της εμφάνισης ή της έξαρσης καταθλιπτικής διάθεσης. Σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, παρατηρήθηκε κάποια βραχυπρόθεσμη βελτίωση στα αγόρια που έλαβαν μέρος στη μελέτη, που όμως δεν διατηρήθηκε σε όλη τη διάρκεια των 12 εβδομάδων της παρακολούθησης. Στο δεύτερο πρόγραμμα, οι μαθητές κατανεμήθηκαν τυχαία σε πέντε μαθήματα σχετικά με την κατάθλιψη, 4 από τα οποία επικεντρωνόταν στην απόκτηση δεξιοτήτων ως προς τον προγραμματισμό ευχάριστων δραστηριοτήτων. Δεν διαπιστώθηκε διαφορά μεταξύ των ομάδων παρέμβασης και ελέγχου, παρά το επαρκές μέγεθος των ομάδων. Κατά μία άποψη, οι παρεμβάσεις στα προγράμματα αυτά ίσως δεν είχαν αρκετή ισχύ για ένα ωφέλιμο αποτέλεσμα. Σε άλλη μελέτη, 260 μαθητές έλαβαν μέρος σε έρευνα που είχε ενταχθεί στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Αρχικά, πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων σε μαθητές ηλικίας 14 και 15 ετών, τρεις φορές σε χρονικό διάστημα 15 μηνών. Το επόμενο έτος, οι μαθητές της ίδιας ηλικίας αξιολογήθηκαν με τον ίδιο τρόπο, με τη διαφορά ότι μεταξύ πρώτης και δεύτερης αξιολόγησης παρακολούθησαν 11 συνεδρίες τύπου γνωσιακής θεραπείας σε μικρές ομάδες. Το πρόγραμμα ήταν υπό την εποπτεία ψυχολόγων και το ποσοστό συμμετοχής των μαθητών ήταν 88%. Τα αποτελέσματα ήταν σαφή: η ομάδα παρέμβασης, σε αντίθεση με την ομάδα ελέγχου, εμφάνισε σημαντική μείωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων, που παρέμεινε αναλλοίωτη σε όλη τη διάρκεια των 10 μηνών της παρακολούθησης. Το συνολικό μέγεθος του αποτελέσματος ήταν μικρό, αλλά οι συγγραφείς παρουσίασαν στοιχεία ότι ποσοστό 13% των παιδιών στην ομάδα παρέμβασης, που, με βάση την ομάδα ελέγχου, θα συνέχιζαν να εμφανίζουν υποκλινική ή κλινική κατάθλιψη, είχε πλέον φυσιολογική βαθμολογία. Οι 11 ώρες εκπαίδευσης ανά συμμετέχοντα που εμφάνισε βελτίωση αποδείχθηκαν πιο αποτελεσματικές από την κλινική θεραπεία. Οι συγγραφείς υποστήριξαν την ευρύτερη εφαρμογή των γενικών προγραμμάτων πρόληψης της κατάθλιψης. Σε μελέτη του 1997, που περιλάμβανε ψυχοεκπαίδευση και λύση προβλημάτων παιδιών ηλικίας 11-14 ετών από κλινικούς ψυχολόγους σε 16 συνεδρίες στην τάξη, με στόχο την αύξηση της ικανότητας των παιδιών να αντιμετωπίζουν δυσκολίες και τη μείωση της εμφάνισης καταθλιπτικών συμπτωμάτων, δεν διαπιστώθηκε ικανοποιητικό αποτέλεσμα με τη συμπλήρωση της μελέτης και κατά την επανεξέταση μετά από 12 μήνες. Πρόσφατη μελέτη αναφέρει τα αποτελέσματα προγράμματος, στο οποίο συμμετείχαν 1500 σπουδαστές και αφορούσε σε 8 εκπαιδευτικές συνεδρίες με στόχο τη βελτίωση της δυνατότητας επίλυσης προβλημάτων και, σε μικρότερο βαθμό, τη μείωση της αρνητικής γνωσιακής προκατάληψης. Στην ομάδα παρέμβασης, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, διαπιστώθηκε σημαντική μείωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων με την ολοκλήρωση του προγράμματος. Κατά την επανεξέταση μετά από 12 μήνες, οι μαθητές υψηλού κινδύνου διατήρησαν τη βελτίωση της δυνατότητας επίλυσης προβλημάτων, αλλά το συνολικό όφελος ως προς τα καταθλιπτικά συμπτώματα δεν ήταν πλέον εμφανές. Η μελέτη ήταν καλά σχεδιασμένη, με δυνατότητα επισήμανσης κλινικά σημαντικών διαφορών. Η διαφορά με τις προηγούμενες μελέτες ήταν ότι η εκπαίδευση γινόταν από το εκπαιδευτικό προσωπικό, σε ολόκληρη την τάξη και η έμφαση δινόταν στην επίλυση προβλημάτων και όχι στη γνωσιακή θεραπεία. Παρ’ όλα αυτά, η εξασθένιση του αποτελέσματος που παρατηρήθηκε κατά την επανεξέταση ήταν απογοητευτική.

Κατευθυνόμενα προγράμματα πρόληψης

Τα παιδιά γονέων που πάσχουν από κατάθλιψη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν και αυτά κατάθλιψη και τα αίτια είναι μάλλον ψυχολογικά και όχι γενετικά. Σε τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη, γονείς και παιδιά από 36 οικογένειες συμμετείχαν σε κλινική παρέμβαση μέσω 6 έως 10 συνεδριών ή σε 2 συνεδρίες διάλεξης και συζήτησης. Τα αποτελέσματα έδειξαν αυξημένη ικανοποίηση και ενημέρωση στην ομάδα παρέμβασης, αλλά καμιά διαφορά στη βαθμολογία της καταθλιπτικής συμπτωματολογίας των παιδιών. Μια παρεμφερής μελέτη είχε ως στόχο 94 έφηβους ηλικίας 13 έως 18 ετών, παιδιά γονέων με ιστορικό κατάθλιψης. Τα παιδιά εμφάνιζαν καταθλιπτικά συμπτώματα, που δεν πληρούσαν τα κριτήρια συναισθηματικής διαταραχής του DSM-III-R. Τα παιδιά κατανεμήθηκαν τυχαία σε συνήθη αντιμετώπιση ή σε 15 συνεδρίες γνωσιακής θεραπείας σε μικρές ομάδες από θεραπευτές κατόχους διπλώματος εξειδίκευσης (master). Μετά από παρακολούθηση με μέση διάρκεια 15 μηνών, η συχνότητα μείζονος κατάθλιψης στην ομάδα παρέμβασης ήταν 9,3% σε σύγκριση με 28,8% στην ομάδα ελέγχου – ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Παρόμοιο αποτέλεσμα είχε επιτευχθεί σε ομάδα 150 εφήβων με καταθλιπτική συμπτωματολογία, οι οποίοι κατά τη συνέντευξη δεν πληρούσαν τα διαγνωστικά κριτήρια για μείζονα κατάθλιψη ή δυσθυμία. Μετά από εφαρμογή του ίδιου προγράμματος των 15 συνεδριών, διαπιστώθηκε ότι μετά από 12 μήνες, η συχνότητα της μείζονος κατάθλιψης στην ομάδα παρέμβασης ήταν 14,5% σε σύγκριση με 25,7% στην ομάδα ελέγχου. Φαίνεται ότι η πρόληψη κοστίζει λιγότερο από την αναμονή της εμφάνισης κλινικών συμπτωμάτων και τη θεραπευτική αντιμετώπισή τους. Υπάρχουν στοιχεία ότι ο αρνητικός τρόπος προσέγγισης των προβλημάτων αποτελεί παράγοντα κινδύνου για κατάθλιψη. Σε μελέτη 118 παιδιών της 5ης και 6ης τάξης του δημοτικού σχολείου (ηλικίας 10-11 και 11-12 ετών αντίστοιχα), που διέτρεχαν κίνδυνο κατάθλιψης, εφαρμόστηκε παραλλαγή του προγράμματος αισιοδοξίας Penn σε 12 ομαδικές συνεδρίες διάρκειας 2 ωρών η κάθε μία μετά την ολοκλήρωση του ημερήσιου προγράμματος μαθημάτων. Το πρόγραμμα έδινε έμφαση στη γνωσιακή θεραπεία, αλλά περιείχε στοιχεία επίλυσης κοινωνικών προβλημάτων, χαλάρωσης και θετικής ενίσχυσης. Τα παιδιά στην ομάδα παρέμβασης ανέφεραν σημαντικά λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης στη διάρκεια των επόμενων 2 ετών, ενώ στην ίδια ομάδα διαπιστώθηκε μείωση κατά 50% των συμπτωμάτων μέσης και μεγάλης βαρύτητας. Με τη συμπλήρωση του τρίτου έτους οι διαφορές μεταξύ των δύο ομάδων είχαν εξαφανισθεί, αλλά το ποσοστό εξόδου από τη μελέτη είχε φθάσει σε 43%.Σε άλλη μελέτη έγινε επιλογή πρωτοετών φοιτητών με τον πιο απαισιόδοξο τρόπο προσέγγισης των προβλημάτων και τυχαία κατανομή τους σε 8 δίωρες συνεδρίες με έμφαση στη γνωσιακή θεραπεία ή σε καμιά παρέμβαση. Στην ομάδα παρέμβαση διαπιστώθηκε θετικό αποτέλεσμα ως προς τα αυτοναφερόμενα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους, που όμως δεν αφορούσε τα βαρύτερα επίπεδα κατάθλιψης.

Σχόλιο

Υπάρχουν αρκετές μελέτες που ασχολούνται με το ερώτημα «Μπορεί να προληφθεί η κατάθλιψη στα νέα άτομα;». H χρησιμοποίηση δασκάλων στην τάξη με στόχο τη βραχεία ψυχοεκπαίδευση, δεν φαίνεται να έχει αποτέλεσμα. Η χρησιμοποίηση ψυχολόγων και δασκάλων στο περιβάλλον της σχολικής αίθουσας με στόχο την παροχή εκτεταμένης ψυχοεκπαίδευσης και επίλυσης προβλημάτων επίσης δεν φαίνεται να έχει αποτέλεσμα. Η χρησιμοποίηση μεθόδων γνωσιακής θεραπείας ή γνωσιακής θεραπείας συμπεριφοράς από ψυχολόγους φαίνεται να έχει κάποιο αποτέλεσμα, που μερικές φορές περιορίζεται στα συμπτώματα και άλλες στη μείωση της συχνότητας της μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής. Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι η αποτελεσματικότητα αλλά η αποτελεσματικότητα σε συνθήκες κλινικής πράξης. Σε καμιά χώρα δεν υπάρχουν αρκετοί ψυχολόγοι, που να έχουν εκπαιδευθεί στη γνωσιακή θεραπεία και να επαρκούν για την εφαρμογή γενικών ή κατευθυνόμενων προγραμμάτων πρόληψης μέσω του σχολείου. Δεν υπάρχουν στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει ότι οι πρόσφατες πρωτοβουλίες συμβάλλουν στη μείωση του επιπολασμού της κατάθλιψης, ούτε ότι υπάρχουν διαθέσιμες γνωσιακές θεραπείες που μπορούν να μειώσουν την επίπτωσή της. Δεν είναι απλά θέμα πρόληψης της μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Αν υιοθετηθεί προσέγγιση τύπου δημόσιας υγείας και μειωθεί η συχνότητα των καταθλιπτικών συμπτωμάτων στο γενικό πληθυσμό κατά ένα μικρό ποσοστό, θα επιτευχθεί αντίστοιχη μείωση του συνολικού αριθμού των ασθενών με μείζονα κατάθλιψη. Το πρόβλημα είναι η παροχή υπηρεσιών. Η προσέγγιση που διερευνάται τώρα είναι η εφαρμογή στα σχολεία διαδραστικών προγραμμάτων μέσω υπολογιστών, με παράλληλη υποστήριξη από κατευθυνόμενη πρόσβαση στο διαδίκτυο. Το πρόβλημα είναι πολύ σημαντικό για να περιοριστεί στην παραδοσιακή μέθοδο της παρέμβασης πρόσωπο με πρόσωπο, αλλά αποτελεί σημαντική πρόοδο η διαπίστωση ότι η γνωσιακή θεραπεία είναι μέθοδος πρόληψης της κατάθλιψης με καλή σχέση κόστους/αποτελεσματικότητας σε ομάδες υψηλού κινδύνου.

Andrews G et al. British Journal of Psychiatry 181 : 460-462, 2002

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Andrews G. Should depression be managed as a chronic disease? BMJ 322: 419-421, 2001
Beardslee WR, Wright EJ, Salt P et al. Examination of childrens’ responses to two preventive strategies over time. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 36: 196-204, 1997
Beardslee WR, Versage EM, Gladstone TRG. Children of affectively ill parents: a review of the past 10 years. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 37: 1134-1141, 1998
Clarke GN, Hawkins W, Murphy M et al. School-based prevention of depressive symptomatology in adolescents. J Adolesc Res 8: 183-204, 1993
Clarke GN, Hawkins W, Murphy M et al. Targeted prevention of unipolar depressive disorder in an at-risk sample of high school students. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 34: 312-321, 1995
Clarke GN, Hornbrook M, Lynch F et al. A randomized trial of group cognitive intervention for preventing depression in adolescent offspring of depressed parents.
Arch Gen Psychiatry 58: 1127-1134, 2001
Gillham JE, Reivich KJ. Prevention of depression in schoolchildren. Psychol Sci 10: 461-462, 1999
Greenberg MT, Domitrovitch C, Bumbarger B. The prevention of mental disorders in school-aged children: current state of the field. Prevention and Treatment 4, article 1, 2001

Κατάθλιψη σχετιζόμενη με τον καρκίνο

by admin | Jun 5, 2021 | Ψυχιατρική

Η κατάθλιψη και η συμπτωματολογία της συχνά υποτιμώνται όχι μόνο στους σωματικά υγιείς αλλά και κυρίως στους πάσχοντες από κάποια βαριά ή ανίατη νόσο. Τουλάχιστον ο 1 στους 4 ανθρώπους με προχωρημένο καρκίνο έχει κάποιου βαθμού κατάθλιψη και περίπου το 13% έχει σοβαρή κατάθλιψη. Εντούτοις, αυτή συχνά δεν αναγνωρίζεται λόγω της ευρέως διαδεδομένης πεποίθησης ότι η κατάθλιψη είναι μια φυσιολογική αντίδραση στον καρκίνο. «Δεν θα ήταν καταθλιπτικοί, αν δεν είχαν καρκίνο» είναι ο τρόπος που η διαταραχή της διάθεσης συχνά εκλογικεύεται σε τέτοιες περιπτώσεις.

Αναμενόμενα συναισθήματα

Όταν ο καρκίνος έχει διαγνωστεί, οι περισσότεροι ασθενείς βιώνουν μια σύντομη περίοδο σοκ με τα δυσάρεστα νέα δεδομένα στην ζωή τους, που ακολουθείται από συμπτώματα όπως θλίψη, καταθλιπτική διάθεση, άγχος, ανορεξία, αϋπνία, και ευερεθιστότητα που μπορεί να διαρκέσουν έως και 2 εβδομάδες. Αυτά τα φυσιολογικά συναισθήματα θα προκαλέσουν δυσλειτουργία στην εκτέλεση των καθημερινών δραστηριοτήτων. Ωστόσο, μετά από 2 ή 3 εβδομάδες, οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν προσαρμοστεί στη νέα ζωή τους και είναι αναμενόμενο να επιστρέψουν σε σχεδόν φυσιολογική λειτουργία, αν και τα συμπτώματα της θλίψης και το άγχος μπορεί να επαναλαμβάνονται κατά διαστήματα.
Εάν η νόσος εξελίσσεται με υποτροπές, τα ίδια συναισθήματα τείνουν να υπάρχουν ξανά και ξανά. Σε αυτές τις φάσεις μετάβασης του καρκίνου σε διάφορα στάδια, ένα άτομο είναι πιο επιρρεπές σε παρατεταμένα αισθήματα κακής διάθεσης, αϋπνίας, και θλίψης, που προκαλούν σημαντική δυσλειτουργία. Αυτό περιγράφεται ως Διαταραχή Προσαρμογής και γενικά υποχωρεί με την υποστήριξη και την παροχή συμβουλών. Εάν η καταθλιπτική διάθεση είναι πιο σοβαρή και το πρόσωπο βιώνει συναισθήματα απελπισίας και επίμονες σκέψεις αυτοκτονίας τότε η Μείζων Κατάθλιψη είναι παρούσα.

Ούτε η Διαταραχή Προσαρμογής αλλά ούτε και η Μείζων Κατάθλιψη είναι μια αναμενόμενη και «φυσιολογική» κατάσταση σε καρκίνο. Καμία από αυτές τις διαταραχές δεν πρέπει να θεωρείται ως φυσιολογική σε έναν ασθενή με ανίατη ασθένεια.

Διάγνωση της κατάθλιψης

Η κατάθλιψη είναι πιο δύσκολη να εντοπιστεί σε άτομα με καρκίνο, καθώς πολλά από τα συμπτώματα που σχετίζονται με την κατάθλιψη μπορούν επίσης να προκληθούν από τον καρκίνο. Απώλεια της όρεξης, κακή ποιότητα του ύπνου, κούραση και πόνος, μπορεί όλα αυτά να είναι συνέπειες από τον καρκίνο ή τη θεραπεία του.
Η διάγνωση της κατάθλιψης βασίζεται περισσότερο στα ψυχικά συμπτώματα και τον κίνδυνο αυτοκτονίας και είναι συχνά δύσκολα κλινικά ανιχνεύσιμη, ιδίως στον καρκίνο τελικού σταδίου, όταν η σωματική αδυναμία είναι συγχρόνως παρούσα με την κατάθλιψη.

Παράγοντες κινδύνου

Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη κατάθλιψης στον καρκίνο είναι:

– άρρενες (στο γενικό πληθυσμό κατάθλιψη είναι δύο φορές πιο συχνή στις γυναίκες απ’ ότι σε άνδρες)
– νεαρή ηλικία
– προηγούμενο ιστορικό κατάθλιψης
– σωματική αναπηρία
– προνοσηρά ψυχολογικά χαρακτηριστικά στην προσωπικότητα τους, όπως το να βλέπουν τον εαυτό τους ως θύμα ή να έχουν αρνητική εικόνα εαυτού.
– Περιορισμένο ή ανεπαρκές υποστηρικτικό περιβάλλον

Αιτίες των μεταβολών της διάθεσης

Υπάρχουν διάφορες επιπλοκές του καρκίνου και της θεραπείας του, που μπορεί να πυροδοτήσουν ή να επιδεινώσουν αλλαγές στη διάθεση.

Ανεξέλεγκτος πόνος: Αυτό μπορεί να προκαλέσει στον καρκινοπαθή έντονη ανησυχία, απόλυτη εξάρτηση από τα φάρμακα για την ανακούφιση του πόνου τους, και μερικές φορές τάσεις αυτοκτονίας. Ο κίνδυνος αυτοκτονίας είναι γνήσιος και μπορεί να ερμηνευθεί ως ότι ο πάσχων επιδιώκει «θάνατο με αξιοπρέπεια». Η παρηγορητική φροντίδα που μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο, οδηγεί στην επίλυση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων και στην βελτίωση της ποιότητας της ζωής. Η παρουσία της κατάθλιψης όμως, ενισχύει τον πόνο και τον καθιστά δυσκολότερα ελέγξιμο από τα αναλγητικά.
Μεταβολικές διαταραχές: υπερασβεστιαιμία (υψηλά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα), αναιμία και ανεπάρκεια ήπατος που προκαλείται από τον καρκίνο μπορεί να προκαλέσει μεταβολές της διάθεσης.
Φάρμακα: Φάρμακα όπως η πρεδνιζόνη και η δεξαμεθαζόνη, που σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία, καθώς και διάφορα άλλα φάρμακα για τη θεραπεία του καρκίνου μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα κατάθλιψης. Η Ταμοξιφαίνη για παράδειγμα, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται συνήθως στον καρκίνο του μαστού και μπορεί να προκαλέσει δευτερογενή κατάθλιψη λόγω της διακοπής της φυσιολογικής παραγωγής των οιστρογόνων από τον οργανισμό.
Φυσικές αλλαγές: Ριζικές αλλαγές στην φυσική μορφή του σώματος λόγω του καρκίνου ή της θεραπείας του, όπως η μαστεκτομή, μπορεί να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην ψυχική λειτουργία. Οι πάσχουσες γυναίκες με καρκίνο μαστού και υποβληθείσες σε μαστεκτομή, συχνά αναρωτιούνται αν είναι ακόμα ελκυστικές στο σύντροφό τους. Συχνά επίσης, οι άνθρωποι που χάνουν τη φυσική ανεξαρτησία τους λόγω καθήλωσης ως εξέλιξη της νόσου, μπορεί να αισθάνονται βάρος για τους άλλους ή φόβο ότι η ύπαρξη τους δεν έχει πλέον νόημα για τους αγαπημένους τους.
Ψυχολογικές και κοινωνικές αλλαγές: Οι αλλαγές στη ζωή του ατόμου με καρκίνο, όπως η απομάκρυνση από την παραγωγική διαδικασία ή η αδυναμία τους να επιτελέσουν τα καθημερινά τους καθήκοντα και τους συνήθεις ρόλους στο σπίτι ή κοινωνικά, μπορεί να επηρεάσει βαθύτατα την αυτοεκτίμηση τους. Επίσης, η πνευματικότητα και οι νοητικές λειτουργίες του πάσχοντα μπορεί να επηρεαστούν σημαντικά από την ασθένειά τους. Αν ένα μεγάλο μέρος στη ζωή τους επενδύθηκε στο έργο τους και δεν είναι πλέον σε θέση να το υπηρετούν όπως παλιά, θα απολέσουν σε μεγάλο βαθμό το νόημα της ύπαρξης τους.

Πώς μπορείτε να βοηθήσετε

Η υποστηρικτική ακρόαση, ήδη από τα αρχικά στάδια του σοκ και της θλίψης που βιώνεται από τον πάσχοντα, είναι συχνά το μόνο που είναι απαραίτητο για να μπορέσετε να βοηθήσετε. Πράγματι, μερικές φορές αυτό μπορεί να είναι δύσκολο, διότι η συνεχής επίκληση των θεμάτων της ασθένειας είναι ψυχικά πολύ επιβαρυντική. Ωστόσο, η υπομονή επιβραβεύεται και ο πάσχων βελτιώνεται ψυχολογικά μετά από κάποιες εβδομάδες. Εάν τα συναισθήματα του αρχικού σοκ και της θλίψης συνεχιστούν για εβδομάδες και το άτομο δεν είναι σε θέση να λειτουργήσει με τον συνήθη τρόπο του, ήρθε η ώρα να ζητήσετε εσείς και κυρίως ο πάσχων, βοήθεια.
Σε κάποιον που έχει προχωρημένη νόσο, τρώει λίγο και έχει πολύ μικρή δραστηριότητα, είναι πιο δύσκολο να διαπιστωθεί εάν πάσχει από κατάθλιψη. Η απώλεια της όρεξης, του ύπνου και της συνήθους δραστηριότητας μπορεί να οφείλεται στα συμπτώματα της ίδιας της νόσου του καρκίνου. Ωστόσο, η απώλεια ενδιαφέροντος για πράγματα που ο πάσχων πάντα ενδιαφερόταν, τα συναισθήματα της απόγνωσης, αναξιότητας και οι σκέψεις αυτοκτονίας είναι σημαντικοί δείκτες της κατάθλιψης. Ακόμη και εκείνοι που βρίσκονται στο τέλος της ζωής τους μπορούν να πάρουν ευχαρίστηση από πολλά πράγματα, με την προϋπόθεση ότι τα σωματικά συμπτώματα τους είναι καλά ελεγχόμενα. Μην καταλήξετε στο συμπέρασμα ότι αυτά είναι οι «φυσιολογικές ή αναμενόμενες» σκέψεις ενός ατόμου που πεθαίνει. Η εξειδικευμένη βοήθεια θα πρέπει να αναζητηθεί, ακόμα και τις τελευταίες ημέρες ή εβδομάδες και αυτό μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής του πάσχοντος έως το τέλος του.

Ο στόχος της θεραπείας είναι να έχουμε ανθρώπους που ζουν αξιοπρεπώς και με ποιότητα ζωής μέχρι την φυσική τους κατάληξη. Η θεραπεία της κατάθλιψης είναι απαραίτητη για να βελτιώσουμε τις ζωές εκείνων που πάσχουν από καρκίνο.

Κατάθλιψη των Χριστουγέννων

by admin | Jan 2, 2021 | Κοινωνία

Τα Χριστούγεννα είναι η πιο πιθανή εποχή του χρόνου να εμφανιστεί κατάθλιψη. Το ποσοστό αυτοκτονίας είναι υψηλότερο από ό, τι κάθε άλλο μήνα κατά το μήνα Δεκέμβριο, το οποίο μας λέει ότι η Χριστουγεννιάτικη κατάθλιψη θα πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά. Η κατάθλιψη την περίοδο των Χριστουγέννων μπορεί να προκληθεί από ένα πλήθος παραγόντων, όπως απώλειες, αποτυχίες και μοναξιά. Τα συναισθήματα που απορρέουν από αυτά επιδεινώνονται αυτή τη περίοδο του έτους, αλλά και σε άλλες παρόμοιες όπως το Πάσχα ή οι διακοπές. Οι άνθρωποι που είχαν θανάτους στην οικογένεια ή έχουν βιώσει διαζύγιο ή απώλεια ενός παιδιού είναι πιο επιρρεπείς στην κατάθλιψη, ειδικά κατά την περίοδο των διακοπών.
Μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αντιμετωπίσουμε με την κατάθλιψη των Χριστουγέννων, γιατί όλοι οι άλλοι φαίνονται τόσο χαρούμενοι, έτσι ώστε να μεγαλώνει το συναισθηματικό χάσμα από εκείνους. Δεν θέλουμε να δυσαρεστήσουμε τους γύρω μας, δεν θέλουμε να αισθανόμαστε «διαφορετικά» ή να αποξενωνόμαστε, αλλά ούτε θέλουμε να εστιάσουμε την προσοχή των άλλων σε εμας. Αναρωτιόμαστε συχνά τι πάει λάθος με μας και γι’ αυτό δεν μπορούμε να συντονιστούμε με την ευθυμία των διακοπών. Αυτή υποτίθεται ότι είναι η πιο ευτυχισμένη και χαρούμενη περίοδος του έτους και όμως με δυσκολία μπορούμε να βγούμε από το κρεβάτι και να γίνουμε λειτουργικά ανθρώπινα όντα, όπως οι περισσότεροι γύρω μας. Στην κορύφωση αυτής της κατάστασης αισθανόμαστε λυπημένοι και δυσλειτουργικοί, αισθανόμαστε εκτός τόπου και εντελώς ανήμποροι να αντιδράσουμε εποικοδομητικά.
Δεν συμβαίνει πάντα η κατάθλιψη διακοπών να συσχετίζεται με την απώλεια ή τον θάνατο, ή ακόμη και κάτι προφανές. Μερικές φορές οι άνθρωποι έχουν την τάση να παθαίνουν κατάθλιψη μόνο γύρω από τις διακοπές. Ωστόσο, εκείνοι χωρίς προφανή «λόγο» αισθάνονται ακόμα χειρότερα και λιγότερο συχνά ζητούν βοήθεια σε σύγκριση με εκείνους, που έχοντας πρόσφατο ή παλαιότερο σημαντικά δυσάρεστο βίωμα, «δικαιολογούν» την κατάθλιψη τους.
Οι άνθρωποι δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν ότι οι διακοπές είναι ένα αρκετά αγχωτικό γεγονός, ικανό να προκαλέσει κατάθλιψη. Η αλλαγή του πλαισίου και των καθημερινών συνηθειών, η κίνηση, ο καταναλωτισμός, οι προετοιμασίες, λειτουργούν πολλές φορές ιδιαίτερα στρεσογόνα και μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τα επιρρεπή προς την Κατάθλιψη άτομα.
Αν είστε μόνοι τα Χριστουγέννα και συνειδητοποιήσετε ότι σας καταλαμβάνει αρνητικό συναίσθημα σχετιζόμενο με την κατάθλιψη, απευθυνθείτε σε κάποιον φίλο, συγγενή ή ακόμα και σε κάποιον ειδικό. Δυστυχώς, οι άνθρωποι που βρίσκονται σε συναισθηματική κρίση, δεν κάνουν σχεδόν τίποτα γι’ αυτό. Η κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει την απόδοση στην εργασία, τις φιλίες, τις ερωτικές σχέσεις, την ικανότητα άσκησης του γονικού ρόλου, την αυτοφροντίδα. Μπορεί ακόμα να οδηγήσει σε περαιτέρω απώλειες εάν η κατάθλιψη γίνει αρκετά σοβαρή.

Η έναρξη της Χριστουγέννιάτικης κατάθλιψης μπορεί να εκδηλωθεί σε σας με πολλές μορφές. Μπορεί απλά να αρχίσετε να αισθάνεστε πιο κουρασμένος/η από το κανονικό ή να αρχίσουν διαταραχές στον ύπνο σας. Μπορεί να καθυστερείτε τα ψώνια των διακοπών, ά άλλα γεγονότα που απαιτούν τη συμμετοχή σας. Μπορεί να αρχίσετε να αισθάνεστε ξαφνικά οξύθυμος/η, ή να έρχεστε σε ρήξη με ανθρώπους χωρίς ιδιαίτερο λόγο. Μπορεί να αρχίσετε να αισθάνεστε «ξεκομμένος/η» από τον κόσμο και να αποσύρεστε από τους γύρω σας, ακόμα και από τα παιδιά σας. Αυτά είναι όλα τα σημάδια ότι ενδεχομένως άρχεται κάποια μορφή «κατάθλιψης των διακοπών.
Η αναγνώριση των συμπτωμάτων είναι ένα ζωτικής σημασίας βήμα για την αποκατάσταση της ψυχικής σας υγείας. Φυσικά, η πρώτη μου σύσταση είναι ότι μπορείτε να βρείτε ένα ειδικό για να μιλήσετε μαζί του. Η έναρξη της κατάθλιψης διακοπών δεν πρέπει να σημαίνει ότι θα χρειαστεί μακροχρόνια συμβουλευτική ή ακόμα και φαρμακευτική αγωγή.

Η κατάθλιψη των Χριστουγέννων θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με σεβασμό από όλους τους υπόλοιπους, διότι είναι μια κατάσταση που δεν είναι προκλητή από τον πάσχοντα. Η κατάθλιψη διακοπών απαιτεί προσοχή, ειδικά αυτή που επαναλαμβάνεται σχεδόν κάθε χρόνο. Μπορεί μεν τα συμπτώματα να υφίενται με την παρέλευση των εορτών, αποδεικνύουν όμως την ύπαρξη βαθύτερων ψυχολογικών προβλημάτων, που καλό είναι ο πάσχων να προνοήσει να τα αντιμετωπίσει αρκετά πριν την αναμενόμενη εκδήλωση τους.

Η επιλόχεια κατάθλιψη

by admin | Jan 1, 2021 | Ψυχιατρική

Συμπτώματα, θεραπεία και υποστήριξη για τις νέες μητέρες

Το να έχετε πρόσφατα αποκτήσει ένα μωρό, είναι φυσικό να σας προκαλεί άγχος, όσο και να το επιθυμούσατε διακαώς. Το άγχος και η κακή διάθεση μετά τον τοκετό είναι απόλυτα φυσιολογικά, αλλά αν τα συμπτώματά σας δεν υποχωρούν μετά από μερικές εβδομάδες ή επιδεινωθούν, μπορεί να έχετε τελικώς κατάθλιψη μετά τον τοκετό, γνωστή με τον όρο «Επιλόχεια Κατάθλιψη». Η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει την ικανότητά σας να αναλάβετε τη φροντίδα του παιδιού σας, έτσι είναι σημαντικό να λάβετε βοήθεια αμέσως. Με θεραπεία και υποστήριξη, μπορείτε να ξαναβρείτε τον δρόμο προς την ευτυχισμένη μητρότητα.

Τι είναι η θλίψη μετά τον τοκετό;

Έχετε μόλις αποκτήσει ένα μωρό. Σίγουρα το περιμένατε με μεγάλη προσδοκία, χαρά και αγωνία. Μπορείτε να είχατε ήδη σχεδιάσει να γιορτάσετε την άφιξη του με τους φίλους και την οικογένειά σας. Όμως, αντί να γιορτάζετε, νιώθετε θλιμμένη, βάζετε συχνά τα κλάματα και αντί για χαρά και ενθουσιασμό, βιώνετε εξάντληση, άγχος και αβοηθητότητα.
Μπορεί να μην το περιμένατε , αλλά η ήπια κατάθλιψη και οι εναλλαγές της διάθεσης είναι κοινά στις νέες μητέρες. Η συντριπτική πλειοψηφία των νέων μητέρων βιώνουν τουλάχιστον κάποια συμπτώματα μετά τον τοκετό, συμπεριλαμβανομένων κατήφειας, θλίψης, δυσκολίας στον ύπνο, ευερεθιστότητας, αλλαγών στην όρεξη, προβλήματα συγκέντρωσης. Τα συμπτώματα εμφανίζονται μέσα σε λίγες ημέρες από τον τοκετό και διαρκούν από λίγες ημέρες έως μερικές εβδομάδες. Τα συμπτώματα αυτά είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της νέας μητρότητας – κατά πάσα πιθανότητα προκαλούνται από τις ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν μετά τη γέννηση. Αν τα έχετε, δεν υπάρχει κανένας λόγος για ανησυχία. Θα αισθανθείτε καλύτερα όταν τα επίπεδα στις ορμόνες σας ομαλοποιηθούν. Εκτός από την υποστήριξη των αγαπημένων σας δεν χρειάζεται όλο αυτό κάποια θεραπεία.

Τα σημεία και συμπτώματα της επιλόχειας κατάθλιψης

Σε αντίθεση με την θλίψη μετά τον τοκετό, η επιλόχεια κατάθλιψη είναι ένα πιο σοβαρό πρόβλημα, που δεν πρέπει να αγνοήσετε. Ωστόσο, δεν είναι πάντα εύκολο να γίνει διάκριση μεταξύ των δύο.
Στην αρχή, η κατάθλιψη μετά τον τοκετό μπορεί να μοιάζει με την απλή θλίψη. Στην πραγματικότητα, η κατάθλιψη μετά τον τοκετό και η κοινή θλίψη έχουν πολλά κοινά συμπτώματα, όπως εναλλαγές της διάθεσης, αναίτιο κλάμα, θλίψη, αϋπνία, και ευερεθιστότητα. Η διαφορά είναι ότι με την κατάθλιψη μετά τον τοκετό, τα συμπτώματα είναι αρκετά πιο σοβαρά (όπως αυτοκτονικές σκέψεις ή αδυναμία να φροντίσετε το νεογέννητό σας), στο μεγαλύτερο μέρος της ημέρας και είναι μεγαλύτερης διάρκειας.

Έλλειψη ενδιαφέροντος για το μωρό σας
Αρνητικά συναισθήματα για το μωρό σας
Ανησυχία ότι θα βλάψετε το μωρό σας
Έλλειψη ενδιαφέροντος για τον εαυτό σας
Απώλεια της ευχαρίστησης

Έλλειψη ενέργειας και κινήτρων
Αισθήματα αναξιότητας και ενοχής
Αλλαγές στην όρεξη ή το βάρος
Κοιμάστε περισσότερο ή λιγότερο από το συνηθισμένο
Επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας

Η επιλόχεια κατάθλιψη εκδηλώνεται συνήθως σύντομα μετά τον τοκετό και αναπτύσσεται σταδιακά σε μια περίοδο αρκετών μηνών. Μετά τον τοκετό η κατάθλιψη μπορεί να εκδηλωθεί ξαφνικά, αλλά σε ορισμένες γυναίκες, οι πρώτες ενδείξεις εμφανίζονται μέχρι και μήνες αφού έχουν γεννήσει.

Τα σημεία και συμπτώματα της ψύχωσης μετά τον τοκετό

Η επιλόχεια ψύχωση είναι μια σπάνια, αλλά πολύ σοβαρή διαταραχή που μπορεί να αναπτυχθεί μετά τον τοκετό. Χαρακτηρίζεται από την απώλεια της επαφής με την πραγματικότητα. Η επιλόχεια ψύχωση θα πρέπει να θεωρείται επείγον ιατρικό περιστατικό. Λόγω του υψηλού κινδύνου για αυτοκτονία ή η παιδοκτονία, απαιτείται συνήθως νοσηλεία για να εξασφαλιστεί η ασφάλεια της μητέρας και του μωρού.
Η επιλόχεια ψύχωση αναπτύσσεται ξαφνικά, συνήθως μέσα στις δύο πρώτες εβδομάδες μετά τον τοκετό, και μερικές φορές μέσα σε 48 ώρες. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

Ψευδαισθήσεις (το να βλέπει πράγματα που δεν υπάρχουν ή να ακούει φωνές)
Παρανοϊκές και παράλογες πεποιθήσεις
Πολύ μεγάλη ταραχή και άγχος
Αυτοκτονικές σκέψεις ή συμπεριφορές
Σύγχυση και αποπροσανατολισμός

Ταχείες εναλλαγές της διάθεσης
Παράξενη συμπεριφορά
Αδυναμία ή άρνηση η λεχώνα να φάει ή να κοιμηθεί
Σκέψεις πρόκλησης βλάβης ή θανάτου στο μωρό.

Τι προκαλεί την κατάθλιψη μετά τον τοκετό και οι παράγοντες κινδύνου

Οι ακριβείς λόγοι για τους οποίους κάποιες νέες μητέρες μπορούν να αναπτύξουν κατάθλιψη μετά τον τοκετό δεν είναι άγνωστοι, αλλά όμως μια σειρά από παράγοντες κινδύνου θεωρείται ότι συντείνουν στο πρόβλημα.

Οι αιτίες της κατάθλιψης μετά τον τοκετό

Οι ορμονικές αλλαγές. Μετά τον τοκετό, οι γυναίκες βιώνουν μια μεγάλη αυξομείωση επιπέδων των οιστρογόνων και της προγεστερόνης. Τα επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς μπορούν επίσης να μειωθούν, γεγονός που οδηγεί σε κόπωση και κατάθλιψη. Οι ταχείες αυτές ορμονικές αλλαγές, μαζί με τις αλλαγές στην πίεση του αίματος, τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, και του μεταβολισμού μπορεί να προκαλέσουν κατάθλιψη μετά τον τοκετό.
Οι φυσικές μεταβολές. Ο τοκετός επιφέρει πολλές σωματικές και συναισθηματικές αλλαγές. Συχνά υπάρχει έντονη ενασχόληση με την δυσκολία απώλειας βάρους που αποκτήθηκε με την εγκυμοσύνη και συχνά διαταράσσεται η εικόνα εαυτού, με φόβο ότι δεν θα επανέλθει η προηγούμενη φυσική κατάσταση.
Στρες. Το άγχος της φροντίδας για ένα νεογέννητο είναι πρωτόγνωρο και συχνά πολύ μεγάλο. Οι νέες μητέρες αναγκάζονται συχνά να στερηθούν τον ύπνο τους. Επιπλέον, μπορεί να αισθάνονται αγχωμένες και ανήσυχες για την ικανότητά τους να φροντίσουν κατάλληλα το μωρό τους. Οι προσαρμογές αυτές μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολες και χρονοβόρες, ειδικά κατά την πρώτη μητρότητα (στο πρώτο μωρό) όταν οι νέες μητέρες πρέπει να συνηθίσουν σε μια εντελώς νέα ταυτότητα.
Οικογενειακό ιστορικό επιλόχειας κατάθλιψης ή ψύχωσης. Πολύ συχνά ανευρίσκεται τέτοιο οικογενειακό ιστορικό στις νέες μητέρες που αναπτύσσουν επιλόχεια κατάθλιψη ή ψύχωση και είναι επιβεβλημένο να έχει αυτό διερευνηθεί εκ των προτέρων, ώστε να ληφθούν μέτρα και να υπάρξει στενή παρακολούθηση μετά τον τοκετό. Συχνά επίσης υπάρχει και ατομικό ιστορικό νόσων Κατάθλιψης ή Ψύχωσης στις λεχώνες που αναπτύσσουν επιλόχειο κατάθλιψη ή ψύχωση.

Οι παράγοντες κινδύνου για την κατάθλιψη μετά τον τοκετό

Μερικές γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες από άλλες να αναπτύξουν κατάθλιψη μετά τον τοκετό. Οι παρακάτω παράγοντες θεωρούνται προδιαθεσικοί:

ένα προηγούμενο ιστορικό κατάθλιψης
ιστορικό σοβαρών επεισοδίων προεμμηνορροϊκού συνδρόμου
ιατρικές επιπλοκές για τις μέλλουσες μητέρες ή το μωρό τους
δυσκολίες στις σχέσεις με τους συντρόφους τους
έλλειψη υποστήριξης από την οικογένεια ή τους φίλους τους

Πώς η επιλόχεια κατάθλιψη επηρεάζει το μωρό

Η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει την ικανότητά σας να λειτουργήσετε, όπως και την ικανότητά σας να φροντίσετε τον εαυτό σας και το παιδί σας. Εάν έχετε κατάθλιψη μετά τον τοκετό, αυτό δεν σημαίνει ότι είστε κακή μητέρα. Ωστόσο, όταν αναλίσκεστε με τα συμπτώματα της κατάθλιψης, όπως η κόπωση, ευερεθιστότητα, απάθεια, και κλάμα, είναι δύσκολο – αν όχι αδύνατο – να φροντίσετε σωστά τις ανάγκες του νεογέννητού σας. Το μωρό σας θα επηρεαστεί εάν η κατάθλιψη έχει αφεθεί χωρίς θεραπεία.

Οι επιπτώσεις της επιλόχειας κατάθλιψης στα παιδιά
Προβλήματα συμπεριφοράς	Τα παιδιά των καταθλιπτικών μητέρων είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν προβλήματα συμπεριφοράς, όπως προβλήματα ύπνου, εκρήξεις θυμού, επιθετικότητα και υπερκινητικότητα.
Καθυστερήσεις στη γνωστική ανάπτυξη	Η ανάπτυξη συχνά καθυστερεί σε βρέφη και παιδιά που έχουν καταθλιπτικές μητέρες. Μπορούν να περπατήσουν και να μιλήσουν αργότερα από ό, τι τα άλλα παιδιά. Μπορούν επίσης να έχουν πολλές άλλες μαθησιακές δυσκολίες, και προβλήματα στο σχολείο.
Κοινωνικά προβλήματα	Τα παιδιά των καταθλιπτικών μητέρων έχουν δυσκολία στην εγκατάσταση ασφαλών σχέσεων. Μπορεί να είναι δύσκολο να κάνουν φίλους στο σχολείο. Μπορεί να αποσυρθούν κοινωνικά, ή μπορεί να αντιδρούν με καταστροφικούς τρόπους.
Συναισθηματικά προβλήματα	Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά των καταθλιπτικών μητέρων έχουν χαμηλότερη αυτοεκτίμηση, είναι περισσότερο ανήσυχα και φοβισμένα, είναι πιο παθητικά, και είναι λιγότερο ανεξάρτητα.
Κατάθλιψη	Ο κίνδυνος εμφάνισης μείζονος κατάθλιψης νωρίς στη ζωή είναι ιδιαίτερα υψηλός για τα παιδιά των μητέρων με κατάθλιψη μετά τον τοκετό.

Εάν πάσχετε από κατάθλιψη μετά τον τοκετό, δεν υπάρχει κανένας λόγος να αισθάνεστε ενοχές ή ντροπή. Τα συμπτώματα της επιλόχειας κατάθλιψης είναι έξω από τον έλεγχό σας, και δεν σας καθιστούν έναν κακό άνθρωπο ή μια κακή μητρική φιγούρα. Ωστόσο, η επιλογή του να πάρετε θεραπεία είναι υπό τον έλεγχό σας. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάθλιψη έχει επιπτώσεις τόσο για εσάς όσο και για το παιδί σας, είναι σημαντικό να ζητήσετε βοήθεια αμέσως.

Η επιλόχεια κατάθλιψη και η προσκόλληση του βρέφους

Η έρευνα έχει δείξει ότι οι καταθλιπτικές μητέρες αλληλεπιδρούν λιγότερο με τα μωρά τους. Οι γυναίκες με επιλόχεια κατάθλιψη είναι λιγότερο πιθανό να θηλάσουν, να παίξουν και να επικοινωνήσουν με τα παιδιά τους. Μπορούν επίσης να είναι ασυνεπείς με τον τρόπο που φροντίζουν τα νεογνά τους.
Οι καταθλιπτικές μητέρες μπορεί να είναι τρυφερές και προσεκτικές κατά καιρούς, αλλά άλλες φορές μπορεί να αντιδράσουν αρνητικά. Η ασυνέπεια αυτή διαταράσσει τη φυσιολογική διαδικασία προσκόλλησης μεταξύ μητέρας και παιδιού . Αυτή η συναισθηματική διαδικασία προσκόλλησης, είναι το πιο σημαντικό καθήκον της παιδικής ηλικίας.
Μια ασφαλής προσκόλληση διαμορφώνεται όταν η μητέρα ανταποκρίνεται θερμά και με συνέπεια στις φυσικές και συναισθηματικές ανάγκες του μωρού της. Όταν το μωρό κλαίει, η μητέρα το καταπραΰνει. Εάν το μωρό γελά ή χαμογελά, η μητέρα ανταποκρίνεται αντίστοιχα. Στην ουσία, η μητέρα και το παιδί είναι σε συγχρονισμό. Αναγνωρίζουν και απαντούν ο ένας στα μηνύματα του άλλου.
Όμως, μια καταθλιπτική μητέρα είναι λιγότερο πιθανό να απαντήσει με τρόπο σύντονο στα μηνύματα του παιδιού της, με αποτέλεσμα το παιδί να είναι σε κίνδυνο για πολλαπλές αναπτυξιακές δυσκολίες και καθυστερήσεις, συμπεριλαμβανομένης της συμπεριφοράς, και των συναισθηματικών και κοινωνικών προβλημάτων στο μέλλον.

Αυτοβοήθεια για την κατάθλιψη μετά τον τοκετό

Το καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε αν έχετε κατάθλιψη μετά τον τοκετό είναι να φροντίσετε τον εαυτό σας. Όσο πιο πολύ φροντίζετε για την ψυχική και σωματική σας ευεξία, τόσο καλύτερα θα αισθάνεστε.
Απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να βοηθήσουν να ξαναβρείτε τον εαυτό σας και πάλι.

Μην αμελείτε τον ύπνο. Ένας πλήρης ύπνος 8 ωρών μπορεί να σας φαίνεται σαν πολυτέλεια, όταν έχουμε να κάνουμε με ένα νεογέννητο, αλλά η κακή ποιότητα του ύπνου κάνει την κατάθλιψη χειρότερη. Κάντε ό, τι μπορείτε να λάβετε βοήθεια από το περιβάλλον, ώστε να κοιμάστε επαρκώς.
Ανάπαυση και ποιοτικό χρόνο για τον εαυτό σας ώστε να χαλαρώσετε και να κάνετε ένα διάλειμμα από τα καθήκοντά της μαμάς. Βρείτε μικρούς τρόπους για να περιποιηθείτε τον εαυτό σας, όπως ένα αφρόλουτρο, ένα ζεστό φλιτζάνι καφέ ή τσάι, επικοινωνία με φίλους και φίλες.
Θέστε τα γεύματα ως προτεραιότητα. Όταν είστε σε κατάθλιψη, η διατροφή υπολείπεται συχνά. Το τι τρώτε έχει επιπτώσεις στη διάθεση σας, καθώς και την ποιότητα του μητρικού σας γάλακτος. Κάντε το καλύτερό για να εγκαθιδρύσετε υγιείς διατροφικές συνήθειες.
Βγείτε έξω στον ήλιο. Το φως του ήλιου ανεβάζει τη διάθεση, γι ‘αυτό προσπαθήστε να βγαίνετε τουλάχιστον 10 με 15 λεπτά την ημέρα στον ήλιο.
Σωματική άσκηση . Οι μελέτες δείχνουν ότι η άσκηση μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματική με τα φάρμακα, όταν πρόκειται για τη θεραπεία της κατάθλιψης. Δεν χρειάζεται να το παρακάνετε. Μια διαδρομή 30 λεπτών με τα πόδια κάθε μέρα θα κάνει θαύματα.

Ζητείστε από τους άλλους βοήθεια και υποστήριξη

Θέστε τις σχέσεις σας ως προτεραιότητα. Όταν αισθάνεστε σε κατάθλιψη και νιώθετε ευάλωτη, είναι πιο σημαντικό να παραμείνετε συνδεδεμένες με την οικογένεια και τους φίλους σας, ακόμα και αν θα προτιμούσατε να είστε μόνη. Με την απομόνωση θα κάνετε την κατάστασή σας χειρότερη, οπότε θέστε τις ενήλικες σχέσεις σας σε προτεραιότητα.
Μην κρατάτε τα συναισθήματά σας για τον εαυτό σας. Εκτός από την πρακτική βοήθεια που μπορούν οι φίλοι και η οικογένειά σας να προσφέρουν, μπορούν επίσης να χρησιμεύσουν ως συναισθηματική διέξοδος. Μοιραστείτε αυτό που βιώνετε – το καλό, το κακό και το άσχημο, με τουλάχιστον άλλο ένα άτομο. Δεν έχει σημασία με ποιον θα μιλήσετε, εφ ‘όσον το εν λόγω πρόσωπο είναι πρόθυμο να ακούσει χωρίς να διατυπώσει κριτική και να διαβεβαιώσει για την διαθεσιμότητα του για υποστήριξη.
Γίνετε μέλος μιας ομάδας για νέες μητέρες. Ακόμα κι αν έχετε φίλους που σας υποστηρίζουν, μπορεί να θέλετε να αναζητήσετε άλλες γυναίκες που βρίσκονται στο στάδιο της μητρότητας. Είναι πολύ καθησυχαστικό να ακούσετε ότι άλλες μητέρες ότι μοιράζονται τις ίδιες ανησυχίες, τις ανασφάλειες και τα συναισθήματα σας. Υπάρχουν ομάδες υποστήριξης για νέους γονείς. Ρωτήστε τον παιδίατρό σας για να πληροφορηθείτε για την ύπαρξη αυτών των δομών στη γειτονιά σας.

Συμβουλές για την κατάθλιψη μετά τον τοκετό

Βρείτε τους ανθρώπους που μπορούν να σας βοηθήσουν με τη φροντίδα των παιδιών, δουλειές του σπιτιού, και θελήματα. Έτσι μπορείτε να ξεκουραστείτε αποτελεσματικά.
Βρείτε χρόνο για τον εαυτό σας κάθε μέρα, ακόμα κι αν είναι μόνο για 15 λεπτά. Κάντε κάτι χαλαρωτικό ή που σας κάνει να νιώθετε καλά με τον εαυτό σας.
Κρατήστε ένα ημερήσιο ημερολόγιο με τα συναισθήματα και τις σκέψεις σας. Αυτός είναι ένας καλός τρόπος για να παρατηρήσετε τα πάντα και να παρακολουθείτε την πρόοδό σας όταν αρχίσετε να αισθάνεστε καλύτερα.
Δώστε στον εαυτό σας πίστωση χρόνου για πράγματα που δεν είναι άμεσης προτεραιότητας.
Δώστε στον εαυτό σας την άδεια να αισθάνεστε αγχωμένες και στρεσαρισμένες.
Να θυμάστε ότι κανείς δεν περιμένει από εσάς να γίνετε super γυναίκα.
Να είστε ειλικρινείς σχετικά με το πόσο μπορείτε να τα καταφέρνετε και να ζητήσετε τη βοήθεια των υπολοίπων.

Επαγγελματική θεραπεία για την κατάθλιψη μετά τον τοκετό

Εάν, παρά την αυτο-βοήθεια και την υποστήριξη της οικογένειάς σας, εξακολουθείτε να βιώνετε κατάθλιψη μετά τον τοκετό, μπορεί να πρέπει πλέον να εξετάσετε το ενδεχόμενο αναζήτησης ψυχιατρικής και ψυχολογικής βοήθειας . Η επιλόχεια κατάθλιψη ανταποκρίνεται στις ίδιες μορφές θεραπείας, όπως η Μείζων Κατάθλιψη. Η ψυχολογική θεραπεία, η φαρμακευτική αγωγή, καθώς η υποστήριξη μέσω ομάδων μπορούν να βοηθήσουν αποτελεσματικά.

Ατομική θεραπεία ή θεραπείες ζεύγους – Η θεραπεία μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική στη θεραπεία της κατάθλιψης μετά τον τοκετό. Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε με επιτυχία τις δυσκολίες προσαρμογές της μητρότητας. Συχνά αποτελεσματική είναι και η εμπλοκή του συντρόφου σε θεραπείες ζεύγους..
Ορμονική θεραπεία – πιθανή ορμοθεραπεία για την γρήγορη αποκατάσταση της ορμονικής ισορροπίας, μπορεί να δοθεί παράλληλα με τα αντικαταθλιπτικά, όμως επειδή εμπεριέχουν διαφόρους κινδύνους, η συνεννόηση με τον γυναικολόγο σας είναι απαραίτητη.
Αντικαταθλιπτικά – Για τις σοβαρές περιπτώσεις της κατάθλιψης μετά τον τοκετό, η φαρμακοθεραπεία είναι θεραπεία εκλογής. Ωστόσο, η χρήση φαρμακευτικής αγωγής θα πρέπει να συνοδεύεται από ψυχοθεραπεία, καθώς και από στενή παρακολούθηση από ιατρό.

Η λήψη αντικαταθλιπτικών κατά τη γαλουχία

Εάν πρέπει να κάνετε χρήση των αντικαταθλιπτικών, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι τα φάρμακά μπορούν να περάσουν στο μωρό σας μέσω του μητρικού γάλακτος. Η έρευνα δείχνει ότι, στην περίπτωση των τρικυκλικών αντικαταθλιπτικών και των SSRIs, τα επίπεδα του φαρμάκου που φτάνουν το μωρό μέσω του θηλασμού είναι σε χαμηλά ή μη ανιχνεύσιμα επίπεδα. Ωστόσο, υπήρξαν σπάνιες αναφορές ανεπιθύμητων ενεργειών σε βρέφη που θηλάζουν. Επιπλέον, τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της έκθεσης, ακόμα και σε μικρές ποσότητες των φαρμάκων, είναι άγνωστα.

Βοηθώντας την μητέρα με κατάθλιψη μετά τον τοκετό

Αν το αγαπημένο πρόσωπο σας βιώνει κατάθλιψη μετά τον τοκετό, το καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε είναι να προσφέρετε υποστήριξη. Δώστε της ένα διάλειμμα από τα καθήκοντα φροντίδας των παιδιών της, να παρέχετε την διαθεσιμότητα σας να την ακούσετε, και να είστε υπομονετικοί και με κατανόηση.
Θα πρέπει επίσης να φροντίσετε τον εαυτό σας. Η ενασχόληση με τις ανάγκες ενός νέου μωρού είναι δύσκολο έργο για τους πατέρες, όπως και για τις μητέρες.

Πώς να βοηθήσετε το σύζυγο ή το σύντροφό σας

Ενθαρρύνετέ την να μιλήσει για τα συναισθήματά της. Ακούστε την χωρίς να την κρίνετε ή προσφέροντας άμεσες λύσεις. Το μόνο που επιδιώκει εκείνη την στιγμή είναι συναισθηματική υποστήριξη.
Να προσφέρετε βοήθεια στα θέματα του σπιτιού. Αναλάβετε κάποιες δουλειές του σπιτιού και την προμήθεια των ειδών παιδικής φροντίδας. Μην περιμένετε για την ρωτήσετε και να σας απαντήσει για τις ανάγκες – αναλάβετε πρωτοβουλίες!
Σιγουρευτείτε ότι διαθέτει χρόνο για τον εαυτό της. Η ξεκούραση και χαλάρωση είναι σημαντικά. Ενθαρρύνετέ την να κάνει διαλείμματα, αναλάβετε επίσης εσείς κάποια ξενύχτια στην φροντίδα του παιδιού.
Να είστε υπομονετικοί, αν δεν είναι έτοιμη για σεξ. Η κατάθλιψη επηρεάζει την σεξουαλική διάθεση. Οι χρόνοι που επανέρχεται η σεξουαλική διάθεση σε κάθε λεχώνα είναι διαφορετικοί. Μην την πιέζετε να κάνετε σεξ.
Πηγαίνετε μια βόλτα μαζί της. Προσφέρετε μεγάλη βοήθεια της κάνοντας βόλτες σε καθημερινή βάση και αυτό θα βοηθήσει και τους δυο σας, αν μπορείτε να την συνοδεύετε.
Αν δείτε ότι η Κατάθλιψη βαθαίνει και επιδεινώνεται να την ενθαρρύνετε να επισκεφθείτε ειδικό ψυχικής Υγείας. Να ξέρετε ότι πάνω από 15-20 μέρες επιμένουσα συμπτωματολογία κατάθλιψης, χρήζει οπωσδήποτε ψυχιατρικής αντιμετώπισης.