Ο αντικοινωνικός τρόπος ζωής συνίσταται από ευρύ φάσμα συναφών συμπεριφορών, στις οποίες περιλαμβάνονται βίαια και μη βίαια παραπτώματα, χρήση απαγορευμένων ουσιών, αποφυγή εργασίας, επικίνδυνη οδήγηση και ανεξέλεγκτη σεξουαλική ζωή.  Πολλά από τα παραπάνω αποτελούν αυτονόητο κίνδυνο για την υγεία.  Συνολικά, η έναρξη των παραπάνω παρατηρείται σε ηλικία 8-14 ετών και η υψηλότερη συχνότητα σε ηλικία 15-19 ετών, ενώ η τάση μείωσής τους παρατηρείται σε ηλικία 20-29 ετών.  Η πρώιμη έναρξη αποτελεί προγνωστικό παράγοντα μακράς διάρκειας του προβλήματος. Καθώς η αντικοινωνική συμπεριφορά και η έκθεση σε κίνδυνο παρατηρούνται συχνότερα στους άνδρες, τα αίτια ενδέχεται να είναι βιολογικά και κοινωνικά.

Τα αντικοινωνικά άτομα συχνά παρουσιάζουν ποικιλομορφία στη συμπεριφορά τους, αν και η πρώιμη ενήλικη ζωή χαρακτηρίζεται από μετάπτωση σε ατομική παραβατικότητα από την αρχική ομαδική παραβατικότητα.  Σε γενικές γραμμές, η γενικευμένη αντικοινωνική συμπεριφορά παρατηρείται έως την ηλικία των 20 ετών περίπου και ακολουθεί βαθμιαία εξειδίκευση σε συγκεκριμένους τύπους αντικοινωνικής συμπεριφοράς, όπως η χρήση απαγορευμένων ουσιών. Ανεξάρτητες πρόδρομες εκδηλώσεις του αντικοινωνικού τρόπου ζωής είναι, μεταξύ άλλων, η αντικοινωνική παιδική συμπεριφορά, η παρορμητικότητα, η κακή σχολική επίδοση, η αντικοινωνική οικογένεια, η ανεπαρκής γονική φροντίδα και η οικονομική στέρηση.

Τα κρίσιμα σημεία απομάκρυνσης από τον αντικοινωνικό τρόπο ζωής είναι η εξεύρεση εργασίας, ο γάμος, η μετακίνηση σε περιοχή με καλύτερο επίπεδο ζωής και η κατάταξη στο στρατό.  Οι ασθενείς δεσμοί με την κοινωνία και τα άλλα άτομα, ο εγωκεντρισμός, η χαμηλή συναισθηματική μέθεξη και η έλλειψη θρησκευτικών πεποιθήσεων έχουν συσχετισθεί με κατάχρηση ουσιών και αντικοινωνικό τρόπο ζωής. Η επίδραση του αντικοινωνικού τρόπου ζωής στην υγεία διασαφηνίζεται όλο και περισσότερο.  Για παράδειγμα, η πρώιμη επαφή με την αστυνομία, οι απουσίες και η κακή συμπεριφορά στο σχολείο, καθώς και το διαζύγιο αποτελούν σημαντικούς προγνωστικούς παράγοντες πρόωρου θανάτου.  Τα υψηλότερα ποσοστά θανάτων μεταξύ των παραβατών έχουν αποδοθεί κυρίως στην κατάχρηση οινοπνεύματος και ουσιών.  Η παρορμητικότητα, η επιθετικότητα, η αποξένωση και η τάση για θυμό και ευερεθιστότητα ως αντίδραση στα προβλήματα της καθημερινής ζωής χαρακτηρίζουν όσους εκτίθενται σε μεμονωμένους κινδύνους για την υγεία.  Η απόρριψη των κοινωνικών κανόνων, η επιζήτηση του κινδύνου, η παρορμητικότητα και η μικρή ανάγκη ή δυνατότητα για σχέσεις με άλλα άτομα χαρακτηρίζουν όσους εκτίθενται σε πολλαπλούς κινδύνους. Από μελέτες με μεγάλη διάρκεια έχει διαπιστωθεί σαφής σχέση μεταξύ αντικοινωνικού τρόπου ζωής και τραυματισμού, ιδίως τραυματισμού ως αποτέλεσμα σωματικής βίας σε ηλικία 16-18 ετών και τροχαίου ή εργατικού ατυχήματος σε ηλικία 27-32 ετών.  Έχει διαπιστωθεί ότι οι κακώσεις λόγω σωματικής βίας αποτελούν  προγνωστικούς παράγοντες μελλοντικής δικαστικής ποινής.  Οι προσπάθειες ερμηνείας της συσχέτισης μεταξύ εγκληματικής συμπεριφοράς, εμπλοκής σε τροχαία ατυχήματα και κακώσεων έχουν επικεντρωθεί στη θεωρία ελέγχου, που εξηγεί τη συμπεριφορά μέσω του τρόπου κοινωνικοποίησης των παιδιών και κυρίως μέσω της φροντίδας και του ελέγχου των γονέων. Το σύνδρομο DATES, που συνίσταται σε κατάχρηση ουσιών και κακώσεις λόγω σωματικής βίας, ατυχημάτων και επιλεκτικών χειρουργικών επεμβάσεων, έχει αποδοθεί σε αντικοινωνικό τρόπο ζωής.  Αυτό το φάσμα διαταραχών φαίνεται ότι είναι σημαντικά συχνότερο σε νέους ενήλικους που υφίστανται κακώσεις λόγω σωματικής βίας. Οι κακώσεις παρουσιάζουν συσχέτιση με στοιχεία αντικοινωνικού τρόπου ζωής έως την ηλικία των 32 ετών, όπως κατάχρηση οινοπνεύματος, χαμηλό επίπεδο απασχόλησης και καταδίκες για τροχαίες παραβάσεις.  Αν και τα αντικοινωνικά άτομα ηλικίας 16-18 ετών φαίνονται λιγότερο ασθενή από τα άλλα άτομα της ίδιας ηλικίας, έως την ηλικία των 32 ετών έχουν εγκατασταθεί σχέσεις μεταξύ ψυχικής νόσου και δικαστικών ποινών, όπως και μεταξύ καπνίσματος και νόσου.  Η εικόνα που προκύπτει είναι εκείνη ατόμων 18 ετών με καλή φυσική κατάσταση, επιρρέπεια για έκθεση σε κίνδυνο και ιστορικό κακής οικογενειακής κατάστασης, που σε ηλικία 32 ετών αρχίζουν να υφίστανται τις συνέπειες ενός ανθυγιεινού τρόπου ζωής.  Με τη σειρά της, αυτή η εικόνα είναι συμβατή με την αντίληψη ότι οι παράγοντες κινδύνου για νόσηση στην ενήλικη ζωή συσσωρεύονται διαδοχικά στη διάρκεια της ζωής.

Με δεδομένη τη ρίζα της αντικοινωνικής συμπεριφοράς στην παιδική ηλικία, ίσως δεν δημιουργεί έκπληξη το γεγονός ότι η πρόληψη που έχει ως στόχο τις νέες οικογένειες, το σχολείο και τις προσπάθειες αποτροπής μέσω του δικαστικού συστήματος φαίνεται να είναι αποτελεσματική σε ευρύ φάσμα συμπεριφορών.  Για παράδειγμα, έχει διαπιστωθεί σε τυχαιοποιημένες μελέτες ότι η προσχολική εκπαίδευση και η πρώιμη οικογενειακή υποστήριξη έχουν θετική επίδραση στην υγεία σε σχέση με την παιδική κακοποίηση και παραμέληση, την κατάχρηση ουσιών και την εφηβική εγκυμοσύνη.  Το προσχολικό πρόγραμμα High / Scope Perry είχε ως αποτέλεσμα οικονομία 49 044 $ σε κόστος εγκληματικής συμπεριφοράς για κάθε 12 356 $ που ξοδεύτηκαν σε κάθε παιδί.  Οι επισκέψεις στο σπίτι και η εκπαίδευση των γονέων σε κέντρα ημερήσιας φροντίδας, η άσκηση σε γνωσιακές — συμπεριφορικές παιδικές δεξιότητες και η εκπαίδευση διαχείρισης των γονέων έχουν ως αποτέλεσμα μείωση ποικίλων αντικοινωνικών συμπεριφορών, όπως η παραβατικότητα και η κατάχρηση οινοπνεύματος και ουσιών.  Κανένα πρόγραμμα με στόχο παράγοντες κινδύνου στην κοινότητα δεν έχει έως τώρα αποδειχθεί αποτελεσματικό. Οι αποτελεσματικές αστυνομικές παρεμβάσεις περιλαμβάνουν περιπολίες σε γνωστές περιοχές βίας και σύλληψη των όσων υποπίπτουν σε επανειλημμένες σοβαρές παραβάσεις, των μεθυσμένων οδηγών και των ύποπτων για οικιακή βία.

Σε ότι αφορά σε προγράμματα αποκατάστασης, έχει διαπιστωθεί ότι έχουν αποτέλεσμα η επικέντρωση σε συγκεκριμένα προβλήματα παραβατικότητας, η θεραπεία της κατάχρησης ουσιών των κρατούμενων μέσα στη φυλακή, η γνωσιακή θεραπεία συμπεριφοράς και η θεραπεία όσων έχουν υποπέσει σε σεξουαλικά εγκλήματα μετά την έκτιση της ποινής τους. Πουθενά αλλού δεν είναι τόσο εμφανής η επίδραση του αντικοινωνικού τρόπου ζωής όσο στη φυλακή.  Αν και ο πληθυσμός των φυλακών παρέχει μοναδικές ευκαιρίες θεραπευτικής αντιμετώπισης, τα προβλήματα που έχουν σχέση με την υγεία των κρατούμενων συχνά είναι δυσεπίλυτα.  Πάντως, η πρόσφατη μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων για τις υπηρεσίες υγείας των φυλακών στην Αγγλία από το Υπουργείο Εσωτερικών στο Υπουργείο Υγείας είναι ένα λογικό βήμα και μία ώθηση για την αναγνώριση των σχέσεων μεταξύ εγκλήματος, κάκωσης και νόσου και για την ενοποίηση πρόληψης και θεραπείας.  Ενώ οι δεσμοί μεταξύ στέρησης και υγείας έχουν μελετηθεί ευρύτατα, οι δεσμοί μεταξύ αντικοινωνικού τρόπου ζωής και υγείας έχουν παραμεληθεί.

Shepherd J, Farrington D, British Medical Journal 326 : 834-835, 2003

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Shepherd JP, Farrington DP, Potts AJC.  Relations between offending, injury and illness.  Journal of the Royal Society of Medicine 95 : 539-544, 2002

Farrington DP.  Individual differences and offending.  In : Tonry M, ed.  Handbook of crime and punishment.  Oxford, Oxford University Press, 1998

Farrington Sutherland I, Shepherd JP.  Social dimensions of adolescent substance abuse.  Addiction 96 : 445-448, 2001

Farrington Caspi A, Begg D, Dickson N et al.  Identification of personality types at risk for poor health and injury in late adolescence.  Criminal Behaviour and Mental Health 5 : 330-335, 1995

Farrington Junger M, Terlouw GJ, Van der Heijden PGM. Crime, accidents and social control.  Criminal Behaviour and Mental Health 5 : 386-410, 1995

Farrington Shepherd JP, Peak JD, Haria S et al.  Characteristic illness behaviour in assault patients : DATES syndrome.  Journal of the Royal Society of Medicine 88 : 85-87, 1995

Farrington Welsh BC, Farrington DP.  What works, what doesn’t, what’s promising and future directions.  In : Sherman LW, Farrington DP, Welsh BC, McKenzie DL, eds.  Evidence-based crime prevention.  London, Routledge, 2002

Farrington Scheweinhart L, Barnes H, Weikart D, Garnett WS, Epstein AS.  Significant benefits : the High / Scope Perry Preschool Study through age 27.  Monographs of the High / Scope Educational Research Foundation, Number 10.  Ypsilanti, The High / Scope Press, 1993

[20] Dürrenmatt (1990): ‘Le Minotaur’ Ed. L’Age de l’homme, Zurich.

[21] Potamianou, A. (1985) : ‘The Personal Myth. Points and Counterpoints’ The Psychoanalytic Study of the Child, vol. 40: 285-296.

[22] C. Castoriadis, op. cit., p. 36.

Διαντιδραστικός Χάρτης

Κέντρα Ψυχικής Υγείας
————————————

ΑΘΗΝΑ – ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Κέντρο Κοινοτικής Ψυχικής Υγείας Βύρωνα-Καισαριανής
Δήλου 14, Καισαριανή, τηλ. 210 7640111, 210 7644705, 210 7662247

Κέντρο Ψυχικής Υγείας Περιστερίου
Πλούτωνος 19 και Ηφαίστου, Περιστέρι, τηλ. 210 5756226, 210 5756401, 210 5756664

Κέντρο Ψυχικής Υγείας Χαλανδρίου
Μεσογείων και Ζαλόγγου 6, Αγ. Παρασκευή, τηλ. 210 6015079, 210 6016030

Κοινοτικό Κέντρο Ψυχικής Υγείας Παγκρατίου Τμήμα Ενηλίκων
Φερεκύδου 5, Παγκράτι, τηλ. 210 7016611

Κέντρο Ψυχικής Υγείας Αθηνών
Υπηρεσία Κοινωνικής Ψυχιατρικής Ενηλίκων
Ιουλιανού 18 και Μαυροματαίων, Aθήνα, τηλ. 210 8210222

Κέντρο Ψυχικής Υγείας Αιγάλεω
Σούτσου 4 – Πλατεία Δαβάκη, Αιγάλεω, τηλ. 210 5449898

Κέντρο Ψυχικής Υγείας Πειραιά
Μπουμπουλίνας 15, Πειραιάς, τηλ. 210 4170546

Κέντρο Ψυχικής Υγείας Δραπετσώνας – Κερατσινίου
Ελ. Βενιζέλου και Ανδριανού 1, Δραπετσώνα, τηλ. 210 4630100, 210 4630134

Τμήμα Ψυχιατρικής Εφήβων και Νέων
Μεσογείων 154, τηλ. 210 7480901

Κέντρο Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης Βοτανικού
Ελασιδών 30 και Κωνσταντινουπόλεως, Βοτανικός, τηλ. 210 3424024

Κέντρο Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης Ζεφυρίου
Εθν. Μακαρίου 2, Ζεφύρι, τηλ. 210 2682685, 210 2684194

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κεντρικού Τομέα
Τσιμισκή και Κομνηνών 15, τηλ. 2310 270036, 2310 268841

Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής Δυτικού Τομέα
Πατρ. Γρηγορίου Ε΄4, Αμπελόκηποι, τηλ. 2310 726918

Κέντρο Ψυχικής Υγείας Βορειοδυτικού Τομέα
Στ. Παπαδοπούλου 20, Συκιές, τηλ. 2310 629159, 2310 629310

Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής
Καυτατζόγλου 36 και Παπάφη, τηλ. 2310 845130-1, 2310 845900

ΕΠΑΡΧΙΑ-ΝΗΣΙΑ

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥΠΟΛΗΣ
∆ή µ ητρας 19 (Παλαιό Νοσοκοµείο, 3 ος όροφος )
Τ .Κ . 68100 Αλεξανδρούπολη
25510-20287, 25845

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΕΡΡΩΝ
Ιπποκράτους 9 Ηλιούπολη
Τ .Κ . 62100 Σέρρες 23210-51230

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΒΑΛΑΣ
25ης Μαρτίου 10 Άγιος Λουκάς
Τ .Κ . 654 04 Καβάλα
2510-246233, 243992,
246443

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Βαλαωρίτου 35 Τ .Κ . 45444
Ιωάννινα 26510-74227, 38919

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ
25ης Μαρτίου 102 Τ .Κ .
60100 Κατερίνη
23510-20020, 29655

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΒΟΛΟΥ
Νικοτσάρα 20 Τ .Κ . 38222 Βόλος
24210-36811, 32431,
31551

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΛΑΡΙΣΑΣ
∆ηµοκρατίας 119 Νεάπολη
Τ .Κ . 41334 Λάρισα
2410-611002-3

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΧΑΛΚΙ∆ΑΣ
Τσιριγώτη 29 Α Τ .Κ . 341 00
Χαλκίδα
22210 75991-3

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΑΤΡΑΣ
Επιδαύρου 8 Αγιά – Πάτρα 2610-439569

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΡΙΠΟΛΗΣ
Τσακοπούλου 2 Τ .Κ . 22100
Τρίπολη 2710-232048

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΧΑΝΙΩΝ
Κροκιδά 25 Τ .Κ . 73100 Χανιά 28210- 51364

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ
Σπιναλλόγγας 1 Ηράκλειο 2810-276441, 224256

ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΑΜΟΥ
Πλατεία Γρηγορίου Αυξεντίου
Τ .Κ . 83100 Σάµος
22730-80953, 80060

Γραμμές Άμεσης Βοήθειας ( SOS ) – Πληροφόρησης – Υποστήριξης

Κέντρο Άμεσης Κοινωνικής Βοήθειας (ΕΚΑΚΒ)
τηλ. 197 ή 210-197, όλο το 24ωρο, όλες τις ημέρες της εβδομάδας

Γιατροί χωρίς σύνορα
τηλ. 210 5200500

Εφημερεύοντα νοσοκομεία, διανυκτερεύοντα φαρμακεία, ιατροί
τηλ. 1434

ΟΚΑΝΑ, Οργανισμός Κατά των Ναρκωτικών
τηλ. 1031

Ανοιχτή τηλεφωνική γραμμή του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής (Ψ.Ν.Α.) για Αλκοολικούς
τηλ. 210 3617089

Ανοιχτή γραμμή απεξάρτησης τοξικομανών
τηλ. 210 5323780

Ανοιχτή γραμμή απεξάρτησης ΙΑΣΩΝ
τηλ. 210 8656600

Γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης της ΙΘΑΚΗΣ
τηλ. 2310 515150

Γραμμή για εξάρτηση από τυχερά παιχνίδια
τηλ. 800111-0401

Γραμμή SOS Αιγινητείου
τηλ. 210 7222333

“Γραμμή Ελπίδας” της Αντικαρκινικής Εταιρείας
τηλ. 210 3802800

Γραμμή Βοήθειας για θέματα AIDS (Νοσοκ. Συγγρού)
τηλ. 210 7222222

Κέντρο Aμεσης Ψυχολογικής Υποστήριξης
τηλ. 210 8840712

Ανοιχτή γραμμή οικογενειακής συμβουλευτικής & θεραπείας
τηλ. 210 5234737

Ανοιχτή γραμμή εφήβων και νέων
τηλ. 210 3638833

Γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης Στρατού
τηλ. 8001145551, 210 8105068

Γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης Αεροπορίας
τηλ. 8001145552

Γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης Ναυτικού
τηλ. 210 5574121

Χαμόγελο του παιδιού
τηλ. 1056

Γραμμή SOS της Γενικής Γραμματείας Ισότητας
τηλ. 210 3220900

Γραμμή “Δίπλα σου” για κακοποίηση στην οικογένεια
τηλ. 80011888881

Μη κρατικοί φορείς παροχής ψυχολογικής υποστήριξης

“ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ, ΜΚΟ της Εκκλησίας της Ελλάδος”
Λεωνίδου 34, Αθήνα,
τηλ. 210 5203031-5

“ΑΝΟΔΟΣ” ΑΣΤΙΚΗ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (Κέντρο Ημέρας)
Αγίου Δημητρίου 54, 17341, Άγιος Δημήτριος
τηλ. 210 9737021

ΑΣΤΙΚΗ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΚΛΙΜΑΚΑ», Κέντρο Ημέρας “Ομόνοια”
Ευμολπιδών 32, Αθήνα
τηλ. 210 5242160

ΑΡΣΙΣ, ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΝΕΩΝ –
Κέντρα Υποστήριξης Νέων
Αθήνα, Ισαύρων 48 – Εξάρχεια, τηλ. 210 3303369, Θεσσαλονίκη, Βενιζέλου 56, τηλ. 2310 256237

ΡΟΤΑ, ΚΕΝΤΡΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΝΕΩΝ
Θεσσαλονίκη, Γρ. Ξενοπούλου 18, τηλ. 2310 869150-1, 2310 835254

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ & ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (ΕΚΨκΨΥ)
Λεωφόρος Αμαλίας 32, Αθήνα
τηλ. 210 3233401

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (ΕΠΑΨΥ)
Αγίου Ιωάννου 16, Πεντέλη, Αττική
τηλ. 210 8100901

“ΙΡΙΣ” ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ & ΕΝΗΛΙΚΩΝ
Κολοκοτρώνη 14, Αγία Παρασκευή, Αττική
τηλ. 210 6000365

ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ “ΣΥΝΘΕΣΗ”
Μαρασλή 51 & Ζουμετίκου 9, 54249, Θεσσαλονίκη
τηλ. 2310 334076

Φορείς για τη στήριξη σε προβλήματα εξάρτησης από ναρκωτικά και αλκοόλ

SOS – Μονάδα Επείγουσας Τηλεφωνικής Βοήθειας του ΚΕΘΕΑ
τηλ. 175

Τμήμα Ανοικτής Τηλεφωνικής Γραμμής 18 Άνω
τηλ. 210 3617098
Συμβουλευτικός σταθμός για αλκοολικούς

Ανώνυμοι Αλκοολικοί
Ερατοσθένους 13, Παγκράτι, Αθήνα, τηλ. 210 7011977

18 ΑΝΩ, Θεραπευτική Κοινότητα Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής
τηλ. 210 3617089, 210 3304571, 210 3614242

ΣΤΡΟΦΗ
τηλ. 210 8830129

ΚΕΘΕΑ, Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων
τηλ. 210 3300058, 210 3820833, 210 9241993

ΙΘΑΚΗ – Κέντρο Ενημέρωσης
τηλ. 2310 270110

Πρόγραμμα “ΑΘΗΝΑ”
(Ανοικτή-Στεγνή Ψυχοθεραπευτική Μονάδα Απεξάρτησης) Ξενίας 20 &
Μιχαλακοπούλου, Αθήνα, τηλ. 210 7757692, 210 7753240

Φορείς υποστήριξης για θέματα ισότητας των δυο φύλων – κακοποίησης

Δήμος Αθηναίων, Διεύθυνση Κοινωνικής Μέριμνας και Υγείας, Γραφείο Ισότητας τηλ. 210 5244657

Δίκτυο Γυναικών Ευρώπης
τηλ. 210 7703043

Κέντρο Έρευνας Γυναικείων Θεμάτων
τηλ. 210 3628104

Κέντρο ερευνών για Θέματα Ισότητα (ΚΕΘΙ)
Αθήνα, τηλ. 210 3212690
Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310 517959, 2310 523511

Κέντρα Υποδοχής Κακοποιημένων Γυναικών
Αθήνα, τηλ. 210 5235318, 210 5235250
Πειραιάς, τηλ. 210 4112091, 210 4129101

Ξενώνας Κακοποιημένων Γυναικών
τηλ. 210 5244657

Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Πρόληψης της Σεξουαλικής Κακοποίησης
τηλ./fax: 210 7290496
www.obrela.gr

Ιατροδικαστική Υπηρεσία Αθηνών
τηλ. 210 3613340

Ιατροδικαστική Υπηρεσία Πειραιά
τηλ. 210 4177876

Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων, Υπουργείου Δικαιοσύνης
τηλ. 210 8701319

Συνήγορος του Πολίτη
Χατζηγιάννη Μέξη 5, Αθήνα, τηλ. 210 7289600

Γραφεία Παροχής Κοινωνικών Υποστηρικτικών Υπηρεσιών των Δήμων

ΔΗΜΟΥ ΑΧΑΡΝΩΝ
Φιλαδελφείας & Μπόσδα, 13671
τηλ. 210 2415543
E-mail: deada@otenet.gr

ΔΗΜΟΥ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Αγ. Δημητρίου 55, 17343
τηλ. 210 9761680
E-mail: katpant_dkyydad@pathfinder.gr

ΔΗΜΟΥ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ
Κρήτης & Σπετσών 3, 16451
τηλ. 210 9956956, 210 9955671
E-mail: keese@otenet.gr

ΔΗΜΟΥ ΒΟΥΛΑΣ
Ζέφυρου 2, 16673
τηλ. 210 8995423
E-mail: pkonstantinos@dimosvoulas.gr

ΔΗΜΟΥ ΔΑΦΝΗΣ
Βύρωνος 65, 17235
τηλ. 210 9700300

ΔΗΜΟΥ ΖΕΦΥΡΙΟΥ
Μεσολογγίου 4, 13451
τηλ. 210 2311467
E-mail: zefiri@otenet.gr

ΔΗΜΟΥ ΚΗΦΙΣΙΑΣ
Διονύσου 73 & Γορτυνίας, 145 63
τηλ. 210 8019931
E-mail: pronia@kifissia.gr

ΔΗΜΟΥ ΛΥΚΟΒΡΥΣΕΩΣ
Ριμίνι 10, 14123
τηλ. 210 2852945

ΔΗΜΟΥ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ
Πλ. Δ. Σωτηρίου 1, 19003
τηλ. 22990 20149
E-mail: marko_gkyy@yahoo.gr

ΔΗΜΟΥ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ
Γκινοσάτη 86 & Πλαστήρα, 14452
τηλ. 210 2831133

ΔΗΜΟΥ Ν. ΜΑΚΡΗΣ
Λ. Μαραθώνος 196, 19006
τηλ. 22940 58921, 22940 58923
E-mail: kpnmakri@otenet.gr

ΔΗΜΟΥ ΥΜΗΤΤΟΥ
Υψηλάντου 5, 17236
τηλ. 210 9704923

ΑΓ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ (ΘΕΣ/ΝΙΚΗ)
Δημοκρατίας 25, Γέφυρα, 57011
τηλ. 2310 715971, 2310 715241
E-mail: kekgef@hol.gr

ΑΓ. ΠΑΥΛΟΥ(ΘΕΣ/ΝΙΚΗ)
Πανεπιστημίου 28, 55438
τηλ. 2310 200261
E-mail: dedagp@otenet.gr

ΕΥΟΣΜΟΥ (ΘΕΣ/ΝΙΚΗ)
Κ. Αιτωλού 19, 56224
τηλ. 2310 758926
E-mail: kks@evosmos.gr

ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ (ΘΕΣ/ΝΙΚΗ)
Εθν. Αντιστάσεως – Θησέως 8, 55134
τηλ. 2310 489147
E-mail: kyy2@otenet.gr

ΠΑΤΡΕΩΝ
Ελ. Βενιζέλου 38 & Σολωμού, 26333
τηλ. 2610 361788
E-mail: adep@patras.grΘέματα εργασίας-απασχόλησης

ΟΑΕΔ – Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού
ΑΘΗΝΑ

Κεντρικά Γραφεία ΟΑΕΔ/Τμήμα Ειδικών Κοινωνικών Ομάδων
τηλ. 210 9989000, 210 9989185
Γραφείο Εργασίας Ειδικών Κοινωνικών Ομάδων
Πειραιώς 52, Αθήνα, τηλ. 210 5245605

Γραφείο Εργασίας Αθηνών
Πειραιώς 52, Αθήνα, τηλ. 210 5243982

ΠΕΙΡΑΙΑΣ
Γραφείο Εργασίας
Εθνικής Αντίστασης & Δ. Γούναρη, τηλ. 210 4123114

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Κέντρο Επαγγελματικού Προσανατολισμού
Δωδεκανήσου 10α, τηλ. 2310 542551

Φορείς για μετανάστες και πρόσφυγες

ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ (ΔΟΜ)
Δωδεκανήσου 6, Άλιμος, τηλ. 210 9919040-5

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ
Σολωμού 25, Εξάρχεια τηλ. 210 3320000
Ροβέρτου Γκάλη 3, Κουκάκι, τηλ: 210 9214155

Δίκτυο Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών
Βαλτετσίου 35, Αθήνα, τηλ. 210 3304901, 210 3813928

Κοινωνική Υπηρεσία Προσφύγων
Πλ. Βικτωρίας 11, Αθήνα, τηλ. 210 8224037, 210 8210917

Πολυιατρείο Γιατροί Χωρίς Σύνορα
Παιωνίου 5, Πλ. Βικτωρίας, ΑΘήνα, τηλ. 210 8213704
Αρκαδιουπόλεως 1, Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310 556146

Ανοιχτό Πολυιατρείο Γιατροί Του κόσμου
Αθήνα, Μιχαήλ Βόδα 15, τηλ. 210 8233653
Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310 257140

Στις αρχές του 2012 ο Φορέας Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού και Κοινωνικού Κεφαλαίου για την αντιμετώπιση του Κοινωνικού Αποκλεισμού «Η Κλίμακα» επιχείρησε να κάνει μια πρώτη επίσημη καταγραφή του προφίλ των ανθρώπων που βρίσκονται αντιμέτωποι με τον εφιάλτη της έλλειψης στέγης παίρνοντας προσωπικές συνεντεύξεις από 214 άστεγους Έλληνες και αλλοδαπούς στην Αθήνα.

Τα στοιχεία της έρευνας είναι αποκαλυπτικά του προφίλ των νεοαστέγων της πρωτεύουσας.
• Δύο στους τρεις εκ των ερωτηθέντων (64,8%) κατέληξαν να κοιμούνται στον δρόμο τα δύο τελευταία χρόνια, ενώ ένας στους πέντε έχασε την ασφάλεια της στέγης τους έξι τελευταίους μήνες.
• Έλληνες με σημαντικά οικονομικά και οικογενειακά προβλήματα.
• Εννέα στους δέκα αστέγους είναι Έλληνες, ενώ ένας στους δύο (47,1%) καταδεικνύει ως βασική αιτία της διαβίωσης εκτός στέγης τα οικονομικά προβλήματα και την ανεργία.
• Σχεδόν ένας στους πέντε (17,3%) αναφέρεται στην ανεπαρκή οικογενειακή στήριξη.
• Το ποσοστό των αστέγων που εμφανίζονται στην έρευνα να αντιμετωπίζουν ψυχολογικά προβλήματα ή να είναι χρήστες ναρκωτικών ουσιών δεν ξεπερνά το 8,6%.

Πτυχιούχοι στον δρόμο
Ενδεικτική των συνεπειών της οικονομικής κρίσης στη μικροαστική τάξη είναι το επίπεδο της εκπαίδευσης των αστέγων, αφού ένας στους πέντε (ποσοστό 19,6%) δηλώνει απόφοιτος ΑΕΙ ή ΤΕΙ και ένας στους τέσσερις απόφοιτος λυκείου (25,2%).
Έμποροι που είδαν τις επιχειρήσεις τους να καταρρέουν και μισθωτοί οι οποίοι απασχολούνταν σε κλάδους που έπληξε η κρίση, όπως τα τεχνικά και τουριστικά επαγγέλματα και οι κατασκευαστικές εταιρείες, αποτελούν το 81% των αστέγων στην Αθήνα.
Όσον αφορά την οικογενειακή τους κατάσταση, το 45% υποστήριξε ότι είναι διαζευγμένος ή σε διάσταση, ενώ το 42% είναι παντρεμένος. Ένας στους δύο δήλωσε πως έχει παιδιά, με τα οποία όμως διατηρεί από ελάχιστες έως ανύπαρκτες επαφές, παρ’ ότι οι συγγενείς τού σχεδόν 65% γνωρίζουν πως κοιμούνται στον δρόμο, αλλά είτε δεν θέλουν είτε αδυνατούν να τους βοηθήσουν, αφού αντιμετωπίζουν και οι ίδιοι σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οικογένειες επιλέγουν να διαλυθούν για να επιβιώσουν, με τους γονείς να επιλέγουν να στείλουν τα παιδιά στον παππού και τη γιαγιά και εκείνοι να καταλήξουν να κοιμούνται στον δρόμο. Εν αντιθέσει με την επικρατούσα άποψη πως το καθημερινό άγχος των αστέγων είναι η εξασφάλιση τροφής, αυτό δεν φαίνεται να αποτελεί πρόβλημα για έναν στους δύο, οι οποίοι βρίσκουν ένα πιάτο φαΐ στα συσσίτια της εκκλησίας ή των δήμων.
Αντίθετα, σε σοβαρό πρόβλημα για τους περισσότερους αναδεικνύεται η διατήρηση της υγιεινής αφού για το 41% αποτελεί πρόβλημα η εύρεση χώρου για μπάνιο. Όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο επιβιώνουν, το 50% των ερωτηθέντων απάντησε πως ζει με 0 έως 20 ευρώ τον μήνα!
Σε μείζον πρόβλημα για την πλειονότητα των 20.000 αστέγων αναδεικνύεται η ιατροφαρμακευτική περίθαλψή τους, αφού οι περισσότεροι απ’ αυτούς αντιμετωπίζουν σοβαρά χρόνια προβλήματα και το 58,1% δεν έχει καμιά ασφάλιση υγείας. Πέρα από τη σωματική, η κακή ψυχική τους υγεία έχει οδηγήσει έναν στους πέντε σε απονενοημένα διαβήματα, αφού το 18,1% έχει αποπειραθεί να αυτοκτονήσει τουλάχιστον μία φορά.
Ένας στους δύο βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάθλιψης και δύο στους τρεις έχουν συχνές κρίσεις άγχους.
Ως διέξοδο από τα προβλήματά τους σχεδόν οι μισοί απ’ αυτούς επιλέγουν την κατανάλωση αλκοόλ ή τη χρήση ναρκωτικών ουσιών.

O Sir Ken Robinson είναι διεθνώς αναγνωρισμένος ως ένας πρωτοπόρος στον τομέα ανάπτυξης της εκπαίδευσης, της δημιουργικότητας και της καινοτομίας. Είναι επίσης ένας από τους σημαντικότερους ομιλητές παγκοσμίως, καθώς οι ομιλίες του ασκούν βαθιά επιρροή σε κάθε ακροατήριο οπουδήποτε στον κόσμο.
Υπολογίζεται ότι πάνω από 240 εκατομμύρια θεατές σε περισσότερες από 150 χώρες έχουν δει τα διάσημα πλέον βίντεο των ομιλιών του στα περίφημα TED Conferences, του 2006 και του 2010. Συνεργάζεται με κυβερνήσεις στην Ευρώπη, την Ασία και τις ΗΠΑ, με διεθνείς φορείς, με τις “500 επιχειρήσεις του Fortune” και με κάποιους από τους μεγαλύτερους πολιτιστικούς οργανισμούς του κόσμου. Το 1998, ορίστηκε από την κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας επικεφαλής της επιτροπής για τη δημιουργικότητα, την εκπαίδευση και την οικονομία.
Η δουλειά της επιτροπής αυτής δημοσιεύτηκε το 1999 και έτυχε ευρείας επιδοκιμασίας. 
Υπήρξε κεντρική προσωπικότητα κατά την Ερμηνευτική Διαδικασία της Βόρειας Ιρλανδίας, μέρος της οποίας ήταν η εκ μέρους του χάραξη μιας στρατηγικής για τη δημιουργική και οικονομική ανάπτυξη, σε συνεργασία με τους υπουργούς Παιδείας, Εμπορίου και Πολιτισμού. Το 2005 ανακηρύχθηκε ως μία από τις “Κεντρικές Φωνές” του Time / Fortune / CNN. Το 2003 χρίστηκε ιππότης από τη Βασίλισσα Ελισάβετ II της Αγγλίας, για τις υπηρεσίες του στις τέχνες.

Ένα βιβλίο για την κατανόηση του βάθους των δημιουργικών ικανοτήτων όλων των ανθρώπων, που ενθαρρύνει επιχειρήσεις και οργανώσεις να πιστέψουν στις καινοτόμες δυνάμεις που διαθέτουν. Ένα πρωτοποριακό βιβλίο που προωθεί μια επανάσταση δημιουργικότητας στην εκπαίδευση. Το βιβλίο πραγματεύεται τη στάση μας απέναντι στα δεδομένα του σύγχρονου πολιτισμού που αλλάζουν με φρενήρεις ρυθμούς σε όλα τα επίπεδα: στην πολιτική, την οικονομία, τον πολιτισμό και το περιβάλλον. Το στοιχείο του απρόβλεπτου στα ανθρώπινα ζητήματα αποτελεί την καρδιά ακριβώς της επιχειρηματολογίας του, όσον αφορά στην καλλιέργεια των δυνάμεων της δημιουργικότητας: στις επιχειρήσεις, την εκπαίδευση και την καθημερινή ζωή. Μέσα από παραδείγματα που αφορούν διευθύνοντες συμβούλους πολυεθνικών οργανισμών και μη κερδοσκοπικών οργανώσεων, πολιτικούς, καλλιτέχνες, επιστήμονες, φοιτητές, γονείς και εκπαιδευτικούς, παρουσιάζονται κάποιες προοπτικές για μια επανάσταση δημιουργικότητας σε όλα τα επίπεδα της σύγχρονης κοινωνικής ζωής. Συγγραφέας του βιβλίου είναι o Sir Ken Robinson, διεθνώς αναγνωρισμένος ως ένας πρωτοπόρος στον τομέα ανάπτυξης της εκπαίδευσης, της δημιουργικότητας και της καινοτομίας. Είναι επίσης ένας από τους σημαντικότερους ομιλητές παγκοσμίως, καθώς οι ομιλίες του ασκούν βαθιά επιρροή σε κάθε ακροατήριο οπουδήποτε στον κόσμο. Υπολογίζεται ότι πάνω από 240 εκατομμύρια θεατές σε περισσότερες από 150 χώρες έχουν δει τα διάσημα πλέον βίντεο των ομιλιών του στα περίφημα TED Conferences, του 2006 και του 2010. Συνεργάζεται με κυβερνήσεις στην Ευρώπη, την Ασία και τις ΗΠΑ, με διεθνείς φορείς, με τις “500 επιχειρήσεις του Fortune” και με κάποιους από τους μεγαλύτερους πολιτιστικούς οργανισμούς του κόσμου.

Τα Χριστούγεννα είναι η πιο πιθανή εποχή του χρόνου να εμφανιστεί κατάθλιψη. Το ποσοστό αυτοκτονίας είναι υψηλότερο από ό, τι κάθε άλλο μήνα κατά το μήνα Δεκέμβριο, το οποίο μας λέει ότι η Χριστουγεννιάτικη κατάθλιψη θα πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά. Η κατάθλιψη την περίοδο των Χριστουγέννων μπορεί να προκληθεί από ένα πλήθος παραγόντων, όπως απώλειες, αποτυχίες και μοναξιά. Τα συναισθήματα που απορρέουν από αυτά επιδεινώνονται αυτή τη περίοδο του έτους, αλλά και σε άλλες παρόμοιες όπως το Πάσχα ή οι διακοπές. Οι άνθρωποι που είχαν θανάτους στην οικογένεια ή έχουν βιώσει διαζύγιο ή απώλεια ενός παιδιού είναι πιο επιρρεπείς στην κατάθλιψη, ειδικά κατά την περίοδο των διακοπών.
Μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αντιμετωπίσουμε με την κατάθλιψη των Χριστουγέννων, γιατί όλοι οι άλλοι φαίνονται τόσο χαρούμενοι, έτσι ώστε να μεγαλώνει το συναισθηματικό χάσμα από εκείνους. Δεν θέλουμε να δυσαρεστήσουμε τους γύρω μας, δεν θέλουμε να αισθανόμαστε «διαφορετικά» ή να αποξενωνόμαστε, αλλά ούτε θέλουμε να εστιάσουμε την προσοχή των άλλων σε εμας. Αναρωτιόμαστε συχνά τι πάει λάθος με μας και γι’ αυτό δεν μπορούμε να συντονιστούμε με την ευθυμία των διακοπών. Αυτή υποτίθεται ότι είναι η πιο ευτυχισμένη και χαρούμενη περίοδος του έτους και όμως με δυσκολία μπορούμε να βγούμε από το κρεβάτι και να γίνουμε λειτουργικά ανθρώπινα όντα, όπως οι περισσότεροι γύρω μας. Στην κορύφωση αυτής της κατάστασης αισθανόμαστε λυπημένοι και δυσλειτουργικοί, αισθανόμαστε εκτός τόπου και εντελώς ανήμποροι να αντιδράσουμε εποικοδομητικά.
Δεν συμβαίνει πάντα η κατάθλιψη διακοπών να συσχετίζεται με την απώλεια ή τον θάνατο, ή ακόμη και κάτι προφανές. Μερικές φορές οι άνθρωποι έχουν την τάση να παθαίνουν κατάθλιψη μόνο γύρω από τις διακοπές. Ωστόσο, εκείνοι χωρίς προφανή «λόγο» αισθάνονται ακόμα χειρότερα και λιγότερο συχνά ζητούν βοήθεια σε σύγκριση με εκείνους, που έχοντας πρόσφατο ή παλαιότερο σημαντικά δυσάρεστο βίωμα, «δικαιολογούν» την κατάθλιψη τους.
Οι άνθρωποι δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν ότι οι διακοπές είναι ένα αρκετά αγχωτικό γεγονός, ικανό να προκαλέσει κατάθλιψη. Η αλλαγή του πλαισίου και των καθημερινών συνηθειών, η κίνηση, ο καταναλωτισμός, οι προετοιμασίες, λειτουργούν πολλές φορές ιδιαίτερα στρεσογόνα και μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τα επιρρεπή προς την Κατάθλιψη άτομα.
Αν είστε μόνοι τα Χριστουγέννα και συνειδητοποιήσετε ότι σας καταλαμβάνει αρνητικό συναίσθημα σχετιζόμενο με την κατάθλιψη, απευθυνθείτε σε κάποιον φίλο, συγγενή ή ακόμα και σε κάποιον ειδικό. Δυστυχώς, οι άνθρωποι που βρίσκονται σε συναισθηματική κρίση, δεν κάνουν σχεδόν τίποτα γι’ αυτό. Η κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει την απόδοση στην εργασία, τις φιλίες, τις ερωτικές σχέσεις, την ικανότητα άσκησης του γονικού ρόλου, την αυτοφροντίδα. Μπορεί ακόμα να οδηγήσει σε περαιτέρω απώλειες εάν η κατάθλιψη γίνει αρκετά σοβαρή.

Η έναρξη της Χριστουγέννιάτικης κατάθλιψης μπορεί να εκδηλωθεί σε σας με πολλές μορφές. Μπορεί απλά να αρχίσετε να αισθάνεστε πιο κουρασμένος/η από το κανονικό ή να αρχίσουν διαταραχές στον ύπνο σας. Μπορεί να καθυστερείτε τα ψώνια των διακοπών, ά άλλα γεγονότα που απαιτούν τη συμμετοχή σας. Μπορεί να αρχίσετε να αισθάνεστε ξαφνικά οξύθυμος/η, ή να έρχεστε σε ρήξη με ανθρώπους χωρίς ιδιαίτερο λόγο. Μπορεί να αρχίσετε να αισθάνεστε «ξεκομμένος/η» από τον κόσμο και να αποσύρεστε από τους γύρω σας, ακόμα και από τα παιδιά σας. Αυτά είναι όλα τα σημάδια ότι ενδεχομένως άρχεται κάποια μορφή «κατάθλιψης των διακοπών.
Η αναγνώριση των συμπτωμάτων είναι ένα ζωτικής σημασίας βήμα για την αποκατάσταση της ψυχικής σας υγείας. Φυσικά, η πρώτη μου σύσταση είναι ότι μπορείτε να βρείτε ένα ειδικό για να μιλήσετε μαζί του. Η έναρξη της κατάθλιψης διακοπών δεν πρέπει να σημαίνει ότι θα χρειαστεί μακροχρόνια συμβουλευτική ή ακόμα και φαρμακευτική αγωγή.